Bij het opruimen dook een paneel met een houtsnijwerk op. Volgens de letters onderop het werk betrof het St. Willehadus. Ik wist van horen vertellen hoe het ongeveer in ons bezit was gekomen. Maar wat moeten we ermee? En wie was Willehadus ook maar weer?

Volgens zijn Wikipedia-pagina hebben we te maken met een Britse benedictijner monnik of priester die in de achtste eeuw de oversteek naar deze contreien maakte om de Friezen en de Saksen het geloof bij te brengen.

Het archief van Dagblad van het Noorden meldt dat Dirk Otten een boek over Willehadus heeft geschreven waarin hij wordt neergezet als de Drentse Bonefatius. Citaten uit een artikel opgetekend door Bernd Otter:

“Het lukt hem aanvankelijk wel om grote groepen Drenten te dopen en in te wijden in de het christelijke geloof. Maar dat veranderde op slag toen leerlingen van Willehad begonnen met het vernietigen van heidense heiligdommen. Dat pikten de Drenten niet.

Tal van navolgers van Willehad werd een kop kleiner gemaakt en het heeft een haar gescheeld of Drenthe had zijn eigen moord op een missionaris gehad. De slag van een zwaard schampte af op de riem van een reliekhouder, die Willehad om zijn nek had. De aanslag was voor de priester het sein om door te reizen naar Noord-Duitsland.

Zijn komst naar Drenthe werd dus een flinke mislukking. Voor de Drent van toen was het christendom helemaal afgedaan toen Karel de Grote probeerde het hele Saksenland te onderwerpen en het christendom op te dringen.”

Zijn trek naar wat nu Noord-Duitsland was wel een succes. Hij schopte het tot bisschop van Bremen en werd later heilig verklaard.

Volgens de eerder genoemde Wikipedia-pagina zijn er vijf kerken naar Willehadus genoemd. Een daarvan staat sinds 1924 in Emmer-Compascuum. Daarvoor was er ook al een Willehadus-kerk in Emmer-Compascuum, een uit 1889 die wegens 'de toestroom van parochianen' al na 35 jaar werd vervangen door het huidige gebouw.

Het zou zomaar kunnen dat ‘ons’ houtsnijwerk uit die eerste kerk afkomstig is, want roven uit een bestaande kerk, dat doen wij hier niet. Voor zover mij verteld is.

Greenpeace is een felle campagne begonnen om Rabobank zover te krijgen het sponsorbeleid aan te passen. Het streven is de bank niet langer zowel het goede als het slechte te laten steunen, maar alleen het goede.

Darmee wordt natuur, cultuur en sport bedoeld. Het slechte zit er volgens Greenpeace in dat Rabobank ‘al tientallen jaren bakken met geld verdient door te investeren in natuurverwoesting, dierenleed en veel te veel stikstof.’

Citaat uit de campagne:

“De bank loopt lachend weg met de winst, en wie draait hiervoor op? De boer, het klimaat en… jij als belastingbetaler! Tijd om de bank te ontmaskeren als sponsor en te eisen dat Rabobank gaat lappen voor de schade die zij veroorzaakt.”

In het spotje dat voor dit doel is vervaardigd, figureert De Oude Meerdijk, het voetbalstadion van FC Emmen. Met dat stadion is op zich niets mis, al willen ze bij Emmen wel een beter en groter stadion. Wat volgens Greenpeace niet deugt, is dat de Rabobank met steun aan onder meer het stadion haar verderfelijke kant probeert te maskeren.

Door een samenloop van omstandigheden wordt Greenpeace op het wenken bediend. Vorige maand werd bekend dat het sponsorcontract voor De Oude Meerdijk afloopt. De bank wordt opgevolgd door de Nederlandse Aardolie Maatschappij, in Groningen vooral bekend als de NAM. De NAM is al veel langer sponsor van FC Emmen. Daar hoorde je nooit iemand over.

Het is niet goed, of het deugt weer eens niet. 

Onder de noemer 'Bella Ciao' maakt ensemble Insolitum  – Femke van den Bergh (basklarinet) en trombonist Giordano Mor (trombone) in juni, juli en augustus een tournee langs muziekkoepels in Drenthe, Friesland en Groningen. Hieronder citaten uit het persbericht:

“Niet iedereen heeft de financiële middelen om een concert te bezoeken en het zorgeloze moment wat muziek kan brengen te beleven. Ook de verbinding die muziek kan brengen, of de eerste kennismaking met klassieke muziek voor kinderen, is niet beschikbaar voor alle mensen. Dus waarom zou je de muziek niet opnieuw naar hen toe brengen? Op een alternatieve en vrij toegankelijke locatie in plaats van de reguliere concertzaal?

Je vind ze overal, stilletjes en onopgemerkt, maar ze lijken soms in de vergetelheid geraakt; de Muziekkoepel. Mensen lopen en fietsen erlangs, picknicken ernaast, spelen badminton, maar de muziekkoepels lijken in winterslaap. Laat de koepels ontwaken en breng de zomerse muziekklanken terug naar buiten! Gratis voor iedereen, met de mogelijkheid te zitten maar ook om gewoon te passeren, iedereen is welkom!

Het concert zal bestaan uit stukken voor de ongebruikelijke bezetting van basklarinet en trombone. Qua repertoire zullen verschillende muziekstijlen de revue passeren; van klassiek en jazz tot balkan en pop. En om het zomerse gevoel compleet te maken, wat met een Italiaanse trombonist natuurlijk niet kan ontbreken, de Italiaanse klassiekers. Hierdoor is het voor jong tot oud een feest der herkenning!"

Locaties en tijden (onder voorbehoud):

Zondag 18 juni |Noorderplantsoen, Groningen | 12.00 uur |Appingedam | 18.30 uur

Zaterdag 24 juni |Drachten | 12.00 uur |Coendersborg, Nuis | 19.00 uur

Zondag 9 juli |Emmen | 12.30 uur |Musselkanaal | 19.00 uur

Zaterdag 15 juli |Bad Nieuwenschans | 12.30 uur |Sterrebos, Groningen | 19.00 uur

Zondag 16 juli |Bolsward | 12.30 uur |Leeuwarden | 18.30 uur

Zaterdag 29 juli |Wildervank | 12.30 uur |Stadskanaal | 18.30 uur

Vrijdag 4 augustus |Steenwijk | 12.30 uur |Kampen | 18.30 uur

Zaterdag 5 augustus |Deventer | 12.30 uur

Zie www.femkevandenbergh.nl en eventueel ook deze link.

De rouwadvertenties, ook wel bekend als familieberichten, behoren tot het meest gelezen onderdeel van de krant. Naarmate de jaren vorderen lees ook ik ze met groeiende belangstelling, niet alleen in mijn eigen Dagblad van het Noorden, maar ook elders. Nu kan het nog.

Fascinerend zijn de advertenties in de Leeuwarder Courant, waar op vooral zaterdag pagina na pagina doden zijn te betreuren. In Friesland overlijden meer mensen dan in Drenthe en Groningen lijkt het soms. Het doet vermoeden dat Friezen ongezonder leven dan mensen elders in Noord-Nederland.

Iets aannemelijker is dat de binding van Friezen met de Leeuwarder Courant (‘sinds 1752)’ sterker is dan die van Drenten en Groningers met Dagblad van het Noorden (‘sinds 2002’). Een dode Fries hoort in het papieren hoofdblad van Friesland. Een dode Drent of Groninger kan eventueel ook genoegen nemen met een plek in het huis-aan-huis-blad. Dat kost minder duur.

Beide kranten maken momenteel een ontwikkeling door waarbij online aan belang wint, terwijl print aan belang inboet. Wat doet dat met de rouwadvertenties? Wie wil weten wie er is overleden, zoekt zich suf op de krantenwebsites.

Tot hij, zij of die erachter komt dat er zoiets bestaat als Mensenlinq, ‘marktleider in Nederland op het gebied van online rouwen en reageren’ en tevens onderdeel van Mediahuis Noord. Bij Mensenlinq kun je gericht naar de doden zoeken. Handig. maar minder aantrekkelijk.

Nu was ik laatst op Kreta, waar afgaand op de kranten, bibliotheken en boekhandels veel minder wordt gelezen dan ‘bij ons’. Ook daar gaan mensen dood. Ook daar bestaan rouwadvertenties, eveneens in de papieren krant en eveneens online. Maar blijkens bovenstaande foto kan het ook anders.

Wie zijn of haar eerste communie heeft gedaan mag volgens de traditie van de rooms-katholieke kerk  deelnemen aan de eucharistie-viering, het ritueel waarbij gelovigen dankzeggen voor de gift van het lichaam van Christus. Vraag niet hoe het kan, profiteer ervan.

Voor het zover is, moet zo iemand wel tot de jaren van verstand zijn gekomen. Dat is het geval wanneer je zes of zeven jaar bent, zo ongeveer de leeftijd waarop het geloof in Sinterklaas begint te wankelen en de deur wordt geopend naar het grote mysterie.

Zondag maakte een verse lichting het mee. In Emmen althans.

Met na afloop van een bijeenkomst in de Pauluskerk de altijd weer bijzondere parade waarbij de aanwas werd opgehaald voor vervoer naar een bijbehorende familiefeest. De jongens in luxe auto's. Gods bruidjes in sprookjesachtige koetsjes.  

Ik interviewde voor Dagblad van het Noorden Ronny Fidom, organisator van festival Graveland, over zijn voorliefde voor doom metal, death metal en black metal in Noord-Nederland. Het gesprek ging over zijn blauwe maandag als zanger van  Absorbed, zijn inspanningen om metalbands een podium te bieden en ook over het cultuurbeleid in Hoogeveen.

Citaat uit een artikel dat, deo volente, komende zaterdag een plek in de krant krijgt:

“In Nederland wordt metal te weinig serieus genomen, ervaart Fidom. Ter illustratie begint hij over het zwabberende cultuurbeleid in zijn gemeente. Begin jaren 90 had Hoogeveen een metalscene met de potentie om een bovenregionale rol van betekenis te spelen. ,,Het donderde niet welke band in Het Podium kwam optreden; er was publiek. Kwam er een grote metalband, dan kwam het publiek overal vandaan. En toen moest de programmering ineens breder. Dát heeft de boel kapotgetrokken.”

Een paar jaar lang had Hoogeveen grote culturele ambities, tot het weer anders moest, minder vooral. ,,Een tijdje moest alles kunnen, ook als er geen publiek voor was. Maar je moet een basis hebben. Die moet je niet verwaarlozen, maar zien te houden. Kijk naar Iduna in Drachten, Het Bolwerk in Sneek, Neushoorn in Leeuwarden, Vera en Simplon in Groningen. Daar zal ook wel eens wat misgaan, maar er bestaat een circuit. En wat heeft Drenthe?”

Graveland wordt 26 en 27 mei gehouden in Hollandscheveld. Zie ook hier. Bijgaande foto is van Marleen Anema.

Ze trad nog wel op, maar misschien te weinig en leek daardoor een beetje uit beeld verdwenen. Zondag 21 mei keert Margaretha Kleine terug tijdens concert in Sleen met een vrouwenband, nieuw Drentstalig werk en een steviger geluid. Citaat uit een persbericht:

“Na het laatste album Thuus (2011) heeft Margaretha Kleine tijd nodig gehad om tot nieuwe inspiratie te komen. Haar persoonlijke ontwikkeling, maar zeker ook de samenwerking met de bandleden zijn een vruchtbare voedingsbodem gebleken. ”Als mens én muzikant ben ik de laatste jaren steeds dichter bij mezelf gekomen. Ik heb meer zelfvertrouwen gekregen en dat heeft zich geuit in een muzikale verdieping die samen met de band tot stand is gekomen.”

Het optreden in Sleen is aan de Schaapstreek 20. Kaarten kosten 10 euro per stuk en zijn te reserveren via deze link. margarethakleine.nl/tickets. Zaterdag 24 juni treedt Kleine met band tijdens het Zunnewende Festival in Hellendoorn.

In theater De Tamboer in Hoogeveen worden vanaf 11 mei gedurende drie dagen de resultaten getoond van De Wijk De Wereld, een project waarbij bewoners uit de Hoogeveense wijk Wolfsbos met professionele (theater)makers een voorstelling creëren. Zangeres Martijje Lubbers is een van de makers. Zij schreef het bijbehorende wijklied. Voor meer over De Wijk De Wereld zie hier.

Ik woonde in Borger de uitreiking van de Drentse Talentprijs Cultuur bij en was aanvankelijk niet van plan daar op deze plek iets over te schrijven. Wie het ‘nieuws’ van de winnaar wil vernemen, kan dat doen via de websites van Dagblad van het Noorden en RTV Drenthe en via ‘de socials’.

Dat ik er alsnog over begin, houdt verband met een onderdeel van het voorprogramma. De bijdrage waarin kersvers statenlid Agnes Jongman van de BoerBurgerBeweging iets vertelde over het cultuurstandpunt van haar partij laat mij niet los. Waarom eigenlijk? Was er iets zorgwekkends gebeurd? Of heb ik de zeurzak?

Jongman bleek melkveehouder te Nieuw-Balinge. Op de vraag wat ze heeft met kunst en cultuur vertelde ze aan presentator Loes van der Laan als ‘echt stadsmeisje’ opgegroeid te zijn in Assen. “Natuurlijk moesten wij naar het Drents Museum. Dat vonden wij niet zo leuk. Maar ja, je ging gewoon. Zoals ook naar een optreden van de Johan Willem Friso-kapel en theater De Kolk. Als ik er nu op terugkijk, denk ik: ‘Dat hoort er gewoon bij.’”

In Nieuw-Balinge is ‘niet zo heel veel aan kunst en cultuur’, vervolgde Jongman. (Het riep de vraag op welke boeken het statenlid in huis zou hebben, of ze wel eens een speelfilm kijkt op de televisie, naar muziek luistert op de tractor, of de spulletjes in haar woning zijn vormgegeven en ontworpen.)

Hieronder volgt de uitgeschreven tekst van haar voordracht, die half aan het publiek, half aan de genomineerde kunstenaars was gericht. Hierboven een boven een foto gemaakt door Sijtze Veldema van de genomineerden voor de Talentprijs terwijl ze, vermoedelijk, naar iets ander luisteren:

“Wij als BBB Drenthe vinden het heel belangrijk dat voor de jeugd in Drenthe, vooral ook op het platteland, dat kunst en cultuur blijft bestaan. De jeugd moet hier betrokken bij blijven. Met cultuur verbeter je de mentale gezondheid en gesteldheid van de jeugd. Vooral kwetsbare jongeren hebben hier baat bij. Ruim vijftien procent van de bevolking van twaalf jaar of ouder is psychisch kwetsbaar, mede ook door de gevolgen van de coronacrisis.

Dit kan omlaag door jongeren laagdrempelig en structureel creatieve activiteiten aan te bieden. Daar willen wij ons als BoerBurgerBeweging hard voor gaan maken. Dit kunnen allerlei activiteiten zijn die bijdragen aan de ontwikkeling van jongeren. Sport en cultuur waren een tijd niet beschikbaar voor kinderen. Dus het is fijn om de jongeren hier weer bij te betrekken en vooral ook kinderen uit arme gezinnen. Helaas hebben wij die hier in Drenthe ook.

Cultuur geeft plezier. Ik zie het aan mijn eigen kinderen, die gaan naar de Zwarte Cross, het Drentse Aa-festival, Steenwijkerwold. Daar komen allemaal mensen zoals jullie aan bod en dat is supermooi. Er zijn veel onderzoeken gedaan. Dit alles heeft echt een positieve invloed. Dat vinden wij heel belangrijk. Kunst en cultuur draagt gewoon bij aan een andere gedachtewereld. Dat is gewoon niet duf. Heel veel mensen denken ‘ja, dat is allemaal een beetje apart'. Nee, je moet er gewoon heen gaan.

Juist de kleine podia zijn zo belangrijk. Wij weten dat omdat de meeste leden van de BoerBurgerBeweging op het platteland zijn opgegroeid. Wij willen hier echt voor staan. Wat ik jullie wil meegeven: maak er gewoon het allermooiste van zodat we jullie volgend jaar weer ergens zien op een festival of bij een mooi project in onze mooie provincie.”

Ook ik gaf Jongman een applaus. Uit beleefdheid vooral. Met tegelijkertijd het gevoel dat haar woorden blijk gaven van een vooralsnog ietwat beperkte kijk op ‘de materie’.

Kunst en cultuur als remedie, het is geen nieuwe gedachte. Voor wie in Drenthe talent wil ontwikkelen, laat staan er professioneel ‘mee aan de slag wil’, later of straks, geeft het te denken. Waar niets op tegen is. Op denken, bedoel ik.

Na afloop van de bijdrage onthulde presentator Van der Laan dat we getuige waren geweest van het allereerste echte publieke optreden van Jongman als politica. Een debuut derhalve. Wel zo toepasselijk tijdens een viering van jong talent.