Woest en Ledig

Op komst: Internationaal Filmfestival Assen 2020

Antigone opent 40e Internationaal Filmfestival Assen

Antigone van regisseur Sophie Deraspe opent 6 maart de 40^ste editie van het Internationaal Filmfestival Assen (IFA). Programmeur Henriëtte Poelma belooft een 'gepassioneerde en soms provocatieve film met een eigen en moderne blik op de vluchtelingencrisis'. 

Antigone vertelt over een meisje, gespeeld door Nahéma Ricci, dat met haar met haar oma, zus en twee broers vanuit Algerije naar Canada vlucht waar haar broers in de criminaliteit belanden. Als uitzetting dreigt, neemt ze het op tegen de autoriteiten. Antigone is de Canadese inzending voor de Oscars.

Vorige week werd bekend welke filmmakers uit Drenthe, Friesland en Groningen meedingen naar de Noordsterren-prijs voor de Beste Noordelijke Film en welke zeven vrouwelijke makers zijn geselecteerd voor de KersVers-prijs voor Beste Nederlandse Film. Het complete programma wordt 10 februari bekendgemaakt via http://www.filmfestivalassen.nl

Noordsterrenprijs:

• Eindbaas - Fedde Hoekstra
• Het verborgen reisbureau van Oom Tahar - Chris Frieswijk
• Aurora - Bart Dokter
• ROAD - Reinout Hellenthal
• My Volcano - Sarah Pannekoek
• Dates Camp - Albert Hidding

Kersversprijs:

• Bear With Me - Daphna Awadish
• En Route - Marit Weerheijm
• Un Chanteur Invisible - Hannah van Tassel
• The Walking Fish - Thessa Meijer
• Bloeistraat 11 - Nienke Deutz
• Never Forget - Sarah Veltmeyer
• Korte Kuitspier  - Victoria Warmerdam

Negative space

 

Mogelijkheden voor culturele ambities in Drenthe?

Voor wie het gemist heeft omdat hij of zij (a) liever vrouwenvoetbal kijkt, (b) wordt afgeleid door het jaarlijkse lawaai rond de TT, (c) een goed boek aan het lezen is of (d) de warmte heeft aangegrepen om nergens zin in te hebben: woensdag heeft de Drentse cultuursector aan cultuurgedeputeerde Cees Bijl een ambitiedocument overhandigd.

In het document, je zou het ook een boekje kunnen noemen, staat wat twintig structureel gesubsidieerde culturele instellingen in Drenthe voor de komende jaren belangrijk vinden. Samengevat komt het er op neer dat zij tevreden zijn met wat zij doen, dat zij hun werk willen voorzetten en een beetje uitbreiden en dat zij hopen op meer steun en dus ook geld van de overheid.

In een persbericht dat over dit momentum door projectbureau K&C is verstuurd, staat dit:

"Cees Bijl zegde toe hier graag aan bij te dragen, zij het met gelijkblijvende budgetten voor cultuur in de komende periode. De kracht zal moeten zitten in slimme cofinanciering met cultuurfondsen en budgetten uit economie en het sociaal domein."

Kortom, het provinciebestuur heeft op het gebied van kunst en cultuur de komende jaren geen andere plannen dan de afgelopen jaren. Het is wel goed zo in Drenthe. Maar dat wisten we al dankzij het coalitieakkoord met de veelzeggende titel Drenthe, mooi voor elkaar! dat mei jongst leden in Assen door PvdA, VVD, CDA, ChristenUnie en GroenLinks werd gepresenteerd.

Op bladzijde 26 van het ambitiedocument staat - desondanks - wat de twintig nodig denken te hebben om hun zegenrijke werk nog beter te kunnen voortzetten. Opvallend is dat veel niet door de provincie, maar door instituties elders verwezenlijkt moet worden: het ministerie van OCW en de landelijke cultuurfondsen.

1. In het Drentse cultuurbeleid is vanouds oog voor de grote kwaliteit van het erfgoed, de musea, cultuureducatie, festivals en cultuurhistorie. Willen we bovenstaande ambities in Drenthe waarmaken, dan kan dat niet vanuit de huidige middelen. Wij roepen de provincie Drenthe en het bedrijfsleven op ons te helpen. Pleit binnen We the North voor één noordelijke regeling voor verschillende provincies en steden, maar ook voor verschillende beleidsterreinen, zoals leefbaarheid, toerisme, economie en cultuur! Het regioprofiel dat op 1 november 2018 is ingediend bij minister van Engelshoven is een mooi begin.
2. Een regionale opdrachtverstrekking aan BIS- en landelijke fondsinstellingen. Educatieve activiteiten van BIS-instellingen, die niet in het Noorden zijn gevestigd, bereiken Drentse scholen te weinig. Wat wij nodig hebben is extra ruimte voor culturele programmering op maat, afgestemd op de regio waar wij werken. Die ruimte hebben we nodig vanwege de zeer arbeidsintensieve productieprocessen en -periodes die deze manier van werken vergt. Participatieve projecten met hoogwaardige educatieve en artistieke kwaliteit. De regionale infrastructuur (RIS) en het Programmafonds, voorgesteld door de Raad voor Cultuur, april 2019, bieden kansen voor Drentse musea, podiumkunsten en beeldende kunsten. Daar moeten we bij zijn!
3. Een andere manier van kwaliteitsbeoordeling door de Raad voor Cultuur en landelijke fondsen. De Raad zou niet alleen moeten werken met artistieke criteria die passen in een grootstedelijke regio. Kennis van de cultuur van Drenthe is nodig om te begrijpen wat hier wordt ervaren als wezenlijke kwaliteit. Dat begrip zal ongetwijfeld leiden tot toekenningen van subsidies die meer recht doen aan de regio. 

6kmperuur10mdiep en Poplab Academy in Emmen

Uit twee verschillende hoeken ontving ik twee persberichten over twee opvallende initiatieven in het Rensenpark in Emmen.

1. In het kader van het kunstproject Buitenmodel – voorstellen voor landschap wordt 14 juni om 15.00 uur in het onderkomen van Loods13 een lezing gegeven waarbij Jakob van Ringen vertelt over de hedendaagse stedenbouw en het urbanisme en hoe hij daar zelf als architect mee omgaat. Toegang is gratis.

Buitenmodel – voorstellen voor landschap is een initiatief van het kunstenaarscollectief 6kmperuur10mdiep, waarbij een 20-tal kunstenaars uit de drie noordelijke provincies is aangesloten. Leden van het collectief onderzoeken dit jaar het landschap en werken toe naar een expositie die van eind augustus tot half november is te zien bij het CBK in Emmen.

#

2. Stichting Kunst & Cultuur en The Bake Shop zoeken popmuzikanten, filmmakers, dansers, beeldende kunstenaars, theatermakers, producers, rappers en aanverwanten om 'bijzondere crossovers en podiumpresentaties' te realiseren. Als aanzet wordt 23 juni een Poplab Academy georganiseerd in Toolbox.

Uit het persbericht: "Op het programma staat een kort informatief gedeelte over Poplab Drenthe en Up North, het Noordelijk laboratorium voor urban- en popcultuur. Daarna brainstormen alle aanwezigen onder leiding van Ton Brandse van de Academie voor Popcultuur en Ellen de Haan van About:Blank over nieuwe producties."

Voor de uitvoering van de beste ideeën is budget beschikbaar. Aanmelden: jan@kunstencultuur.nl

De erfenis van verzetsheld Johannes Post

Te zien op NPO2 op maandag 29 april om 20.25 uur: een documentaire van Geertjan Lassche over verzetsheld Johannes Post, gezien door de ogen van zijn kinderen.

Johannes Post uit Hollandscheveld redde tijdens de Tweede Wereldoorlog het leven van honderden joden en werd in 1944 op 37-jarige leeftijd in de duinen bij Overveen door de Nazi's doodgeschoten. Daarna groeide hij uit een oorlogsheld naar wie in heel Nederland straten, scholen en zelfs een kazerne is vernoemd.

Uit een persbericht verspreid ter aankondiging van De erfenis van een verzetsheld: "Terwijl zijn daden tot op de dag van vandaag tot mythische proporties worden verheven, blijft zijn familie met andere herinneringen achter. Wat zijn hun verwerkingsmechanismen en wat geven ze door aan de generaties erna? Over de pijnlijke prijs voor de achterblijvers - een moeder met acht kinderen - is een leven lang gezwegen."

En ook: "Je zult als kind maar moeten onderduiken, gescheiden van je ouders, en horen dat je vader doodgeschoten is, een vader die je misschien niet of nauwelijks hebt gekend. En dan op de een of andere manier weer verdergaan als herenigd gezin. Vijfenzeventig jaar na zijn dood nemen de in leven zijnde kinderen van Johannes Post alsnog plaats aan de keukentafel om het echte verhaal - ieder op zijn of haar manier - door te geven aan hun nageslacht."

Op de foto: Trijneke, dochter van Johannes Post en haar kleinkind Noor in de gereconstrueerde keuken van de familie Post, zoals die in de oorlog was. Foto Geertjan Lassche/VPRO

Internationaal Filmfestival Assen prijst Rifka Lodeizen

Rifka Lodeizen krijgt dit jaar de trofee van het Internationaal Filmfestival Assen. De actrice ontvangt de onderscheiding zondag uit handen van wethouder Karin Dekker van de gemeente Assen vanwege haar 'indrukwekkende carrière als actrice en scenarioschrijver'. De prijsuitreiking is op de slotdag van de 39^ste editie van het IFA.

Lodeizen (Amsterdam, 1972) speelde in onder meer Kan door huid heen, Overspel, Simon, Publieke werken, Tonio, Verdwijnen en La Holandesa. Momenteel speelt ze in de serie Judas de rol van Astrid Holleeder. De IFA Trofee wordt sinds 1986 jaarlijks uitgereikt. Vorig jaar ging de prijs naar Sandra den Hamer van EYE Filmmuseum in Amsterdam.

Het Internationaal Filmfestival Assen is het langst bestaande filmfestival van Noord-Nederland en opent vandaag, vrijdag, met de vertoning van Lazzaro Felice. Op het programma in de bioscoop van cultuurcentum DNK in Assen staan vervolgens veertien voorpremières, waaronder Gloria Bell met Julianne Moore, Destroyer met Nicole Kidman, God Only Knows met Monic Hendrickx.

Andere films op het programma zijn onder meer Capharnaüm, The Favourite, Roma en Half the picture, een documentaire over succesvolle vrouwelijke Hollywoodregisseurs en hun ervaringen in een door mannen gedomineerde industrie. 

Het IFA werkt dit jaar samen met vier filmfestivals die ieder een gastprogramma vertonen: het Arab Film Festival Rotterdam (Sofia, Les filles du soleil), het Noordelijk Film Festival (And breathe normally), de Terschellinger Filmdagen (verrassingsfilm op locatie) en Movies that Matter (Rafiki, Dirty God).

Eerder deze week werd bekend dat Wieke Paulusma is benoemd tot voorzitter van het bestuur van IFA. Ze volgt Yvonne Turenhout op die vijf jaar bestuursvoorzitter is geweest. Paulusma werkt in de zorg, is raadslid voor D66 in Groningen, zit in het bestuur van het Els Borst Netwerk, de VNG en Stichting Lutje Geluk.

Première nadert voor Brugklas - De tijd van m’n leven

Een speelfilm die op een nationaal publiek mikt en in première gaat in Emmen – dat zien we niet vaak. Maar volgende week gebeurt het. Op 6 februari krijgt Brugklas - De tijd van m’n leven een eerste vertoning in Kinepolis. Reden is dat Emmen en Borger-Odoorn zijn gebruikt als decor. Beide gemeenten, de provincie Drenthe en het Recreatieschap hebben 75.000 euro in de productie geïnvesteerd in de hoop op een wervende werking, zoals een trek van gezinnen deze kant op.

Brugklas – regie: Raymond Grimbergen, scenario: Arnout Vallenduuk – is gebaseerd op de al langer lopende gelijknamige televisieserie. De speelfilmvariant vertelt over Nola, gespeeld door Sterre van Woudenberg. Volgens een persbericht van het ANP is ze zwaar de pineut wanneer op school een video wordt verspreid waarin te zien is dat ze gedumpt wordt door haar vriendje Jesse, gespeeld door Vincent Visser.

"Door haar verdriet en jaloezie komt ze nog meer in de problemen: ze mag niet meer mee op kamp. Hier maakt de populaire Fenna (Stefania Liberakakis) dankbaar gebruik van, want zij wil de knappe Jesse inpalmen. Wanneer Nola ten einde raad is en dit wil voorkomen, krijgt zij hulp uit onverwachte hoek. Boy (Julian Moon Snijder), een rebelse jongen uit de tweede, schiet te hulp."

De film draait vanaf 7 februari in de bioscopen.

Drentse oorlogsfilms strijden om de centen

Donderdag stond een stuk in de krant onder de kop 'Plan voor oorlogsfilm Drenthe'. Daarin wordt verteld dat gedeputeerde Cees Bijl tijdens een commissievergadering van Provinciale Staten niet wilde vertellen wie de initiatiefnemers van de film zijn en wat het thema wordt.

Prompt opperde iemand van de PVV tijdens de vergadering om de film over verzetsstrijder Johannes Post te laten gaan. Waarna iemand van de ChristenUnie suggereerde een film te maken over Nieuwlande ('het dorp dat zweeg') waar tijdens de oorlog veel joden ondergedoken hebben gezeten.

Vandaag komt Dagblad van het Noorden op de Drentse oorlogsfilm terug met een stuk waarin filmmaker Thomas Nauw over Verraderlijke liefde vertelt, een film waarin een Duitse officier die aan het oostfront een krijgsgevangene doodschiet, in gewetensnood raakt en overgeplaatst wordt naar Drenthe. Waar hij verliefd wordt op een joodse onderduikster.

Het is niet voor het eerst dat in de krant aandacht wordt besteed aan het filmplan van Nauw. In juli gebeurde dat ook al. Citaat uit de krant vandaag:

Komend voorjaar en zomer moeten de opnamen in Drenthe plaatsvinden. De tijd dringt dus om het benodigde geld – Nauw schat dit op 300.000 euro – bij elkaar te brengen. "We hebben al wel voorlopige toezeggingen. Ook denken we aan crowdfunding." Nauw en zijn mensen hebben ook de provincie om geld benaderd.

In december stond een stuk over een heel andere Drentse oorlogsfilm in de krant. Een beetje verscholen, want de aandacht ging vooral uit naar stichting Open Eyes, die in het speelfilmklimaat in Noord-Nederland wil verbeteren. Initiatiefnemers: Dirk Mulder, nu nog directeur van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork, Johan de Noord, voormalig directeur van Kunst & Cultuur Drenthe en Hilko Folkeringa, die per 1 februari 2019 in dienst treedt als directeur van het 360° Stadstheater Zoetermeer.

Open Eyes werkt samen met filmmaker Reinout Hellenthal, bekend van de door de provincie Drenthe gefinancierde en veelvuldig bekroonde korte film Anders. Citaat uit De krant van toen:

Na het succes van Anders, een film van grote educatieve waarde, kan Hellenthal een potje breken. Zeker het potje van de provincie Drenthe. Daar deed hij samen met Open Eyes met succes een aanvraag voor zijn komende project, dat als werktitel Vrij heeft meegekregen. Folkeringa: "Fantastisch dat de provincie hiervoor zo genereus zijn nek wil uitsteken."

In Vrij draait het onder meer om de bevrijding van Kamp Westerbork. De film gaat ongeveer vijftig minuten duren en budget is 450.000 euro. De première is voorzien voor het voorjaar van 2020.

Pantserkruiser Potemkin versus Metropolis

Het online-winkelbedrijf liet mij via de automatische piloot gisteren weten dat het heeft beloofd mijn pakket uiterlijk vandaag te bezorgen en wenste mij veel plezier met mijn bestelling: een dvd met de film Pantserkruiser Potemkin van Sergej Eisenstein uit 1925. Dank daarvoor.

Het 'pakket' was hier reeds een week eerder afgeleverd. Soms is de post sneller dan het internet.

Ik had Pantserkruiser Potemkin aangeschaft in reactie op het plezier dat onlangs ik beleefde bij het zien van de gerestaureerde, lange versie van de film Metropolis van Fritz Lang uit 1927, ook een klassieker uit de tijd van de stomme film.

Als ik ze moet vergelijken is Metropolis vele malen beter dan Pantserkruiser Potemkin. Dat kan met voortschrijdende tijd te maken hebben. Lang maakte zijn film twee jaar na Eisenstein. Het kan ook met de productiewijze te maken hebben. Eisenstein filmde in de open lucht, op een echte kruiser en aan de wal. Lang nam alles op in een studio en besteedde veel aandacht aan zijn decors.

Ik vermoed echter dat het vooral met visie te maken heeft. Bij Eisenstein is die gericht op een samenleving waarin alle mensen broeders en gelijk zijn, waarin matrozen en volk niet langer vlees met maden en kogels lijf opgedrongen krijgen.

In de film van Lang draait het eveneens om de verzoening van klassen en verlossing, maar worden de erbarmelijke omstandigheden uitbundiger, theatraler en religieuzer in beeld gebracht: een onmenselijke bovenwereld die kan bestaan dankzij uitbuiting van de menselijke onderwereld.

Metropolis kocht ik voor vijftig cent in een boekenstalletje langs de weg bij Echten. Pantserkruiser Potemkin werd mij na betaling van 9,34 in plastic toegestuurd.