Voor Dagblad van het Noorden lees ik De dood en de gladiolen van Peter Middendorp. Volgens een persbericht verschijnt het boek vrijdag. Een dag later is de presentatie in boekhandel The Read Shop XL Vermeer, tegenover de Blokker-winkel aan de Noorderstraat. Een week later, op 19 juli, wordt Middendorp in boekhandel Godert Walter te Groningen geïnterviewd door Coen Peppelenbos.
De presentatie in Emmen heeft een aardig programma. Met een eerste exemplaar voor Emmen-trainer Dick Lukkien, muziek van Justin Ripassa en een slotwoord van burgemeester Eric van Oosterhout.
Het aardige is dat Middendorp Van Oosterhout in 2014, toen deze nog burgemeester van Aa en Hunze was, in de promotiecampagne rond Vertrouwd voordelig nog heeft uitgemaakt voor oliebol. Dat was omdat Van Oosterhout er schande van had gesproken dat Middendorp in de Volkskrant lelijke dingen over Drenthe had gezegd. Later, toen Van Oosterhout burgemeester van Emmen wilde worden, stelde Middendorp zich kandidaat voor datzelfde burgemeesterschap.
Op bladzijde veertien in De dood en de gladiolen beschrijft Middendorp hoe hij in de kantine van FC Emmen zijn kladblokje laat vallen. 'De burgemeester, raapte mijn kladblokje op, maar hij zag pas bij het overeind komen voor wie hij het had gedaan, een oude vijand. We lachten. Logisch. Iedereen lachte. 'Vrede?' zei ik. De burgemeester legde een hand op mijn schouder. 'Ik weet zeker dat dit een positief stukje wordt.'
Met 'stukje' wordt een column bedoeld, geschreven voor de Volkskrant. Middendorp volgde FC Emmen een jaar lang. En hij was niet de enige. Ook Maarten Kolsloot volgde Emmen. En maakte daar een boek van: FC Emmen. Een droomseizoen.
In het hoofdstuk dat Dag boom heet beschrijft Middendorp hoe hij op - of is het 'in' – stadion De Oude Meerdijk commercieel directeur Ben Haverkort tegen het lijf loopt: 'Ik vertelde dat ik graag over Emmen wilde schrijven, maar hij antwoordde hij dat iedereen dat wel zou willen en dat hij kiezelhard aan het werk ging, net als iedereen trouwens, om FC Emmen in korte tijd eredivisieproof te maken.'
Even verderop omschrijft Middendorp zich als 'successupporter, een mooiweerclubwatcher'.
De dood en de gladiolen is een boek dat denken aan Met de kennis van nu, de bundeling stukken die Middendorp schreef als 'waarnemer van het leven op Het Binnenhof'. Het grote verschil is dat de toon nu veel minder venijnig is, bijna lief zelfs. Soms lijkt het wel alsof de schrijver op zoek is naar, nou vooruit, verbondenheid en verzoening.
Dat heeft, denk ik, te maken met het overlijden van zijn vader, Joop, op het moment dat Emmen de nacompetitiewedstrijden speelde tegen Sparta. Dat heeft ook te maken met een veranderende houding tegenover Emmen – niet de club, maar de plaats die er in Vertrouwd voordelig zo ongenadig slecht vanaf komt. En met het zoeken naar een antwoord op de vraag 'Waar hoor ik thuis'. Die vooraf gaat aan 'Hier kom ik weg', niet toevallig een aan Neef D. ontleende slogan van FC Emmen.
On het niet al te ingewikkeld te maken: De dood en de gladiolen gaat over ergens bij willen horen. Precies dat wat de promotie van de voetbalclub Emmen naar de eredivisie en het daar op volgende seizoen belangrijk maakte voor de plaats Emmen en de mensen die zich ineens Drenten gingen noemen. Of er gewonnen werd of verloren, thuis of uit, deed er minder toe. Wat er toe deed was dat Emmen er ineens bij hoorde. Eerst een seizoen. En straks een tweede seizoen.
Ik verzin dit allemaal na lezing van een alinea die ik heb gelezen in een stuk over een treinreis naar huis na de verloren wedstrijd tegen Ajax in de ArenA:
'Twee identiteiten in één borst en, op momenten dat het erom ging, nooit eens de juiste bij de hand. De vraag rees waar ik bleef in dit verhaal. Wat ik hieraan had, wie ik was. Waar hoorde ik bij, waar was ik thuis? Aan welke kant van de IJssel? Ik opende een blikje bier van de jongens en nam een goeie slok. Was ik wel ergens thuis?'
Ik geloof dat ik De dood en de gladiolen een goed boek vind.