Woest en Ledig

Foto's Sake Elzinga langer te zien in Zuidlaren

Kracht van Binnenuit met foto's van Sake Elzinga in Galerie Mozaiek aan de Ludinge 13 in Zuidlaren is verlengd tot en met zondag 24 november. De expositie toont bewoners van Zorggroep Drenthe. Citaat van de fotograaf, afkomstig uit een persbericht: "Dierbaar, zijn voor mij de ontmoetingen met de bewoners. Onvergetelijk, de op foto vastgelegde momenten op een dag van de bewoners. Overweldigend, hun dierbaren, liefde en passie. Levenskracht, dat stralen bewoners van Zorggroep Drenthe uit."

In de krant van morgen gaat kunstruimte KINK dicht

Klik op de afbeelding voor een iets groter knipsel. Of lees de krant zaterdag. Zie ook hier.

Wim Hofman: het zoeken en vinden waard

Ik wandelde tentoonstellingsruimte WG Kunst aan de Marius van Bouwdijk Bastiaansestraat in Amsterdam oud-west binnen. Mooi op tijd om de tentoonstelling Op reis met Wim Hofman te bekijken. Dat kan alleen nog deze week. Daarna gaan de spullen weer terug naar Zeeland, daar waar Hofman woont.

Eigenlijk ging het anders.

Omdat ik voor een interview met Auke Hulst en Corrie van Binsbergen in Amsterdam toch in de buurt kwam, dacht ik tijd genoeg te hebben voor het bekijken van een grote overzichtstentoonstelling met beeldend werk van de door mij bewonderde kunstenaar Wim Hofman. Dat viel nog niet mee.

Ik kon dat hele WG Kunst niet vinden, ondanks het beloofd gemak van de mobiele telefoon. Na lang zoeken en veel verkeerd lopen, bleek de ruimte ergens weggestopt achter de Eerste Constantijn Huygensstraat. Pas veel later begreep ik dat op het terrein ooit een ziekenhuis gevestigd is geweest, een gasthuis. Vandaar die G. De W staat voor Wilhelmina.

Uitgeput kwam ik er aan. Het aankondigend affiche op de stoep was ook al natgeregend. Binnen zat het vol met kinderen die gezellig aan het knutselen waren. Ik voelde mij oud en verlopen. Een voyeur. Dat heb je soms als je een ruimte binnenstapt waar het wemelt van de kinderen, en je hebt zelf geen kind meegenomen.

Er viel inderdaad veel te zien, wat vaker het geval is bij Wim Hofman. Zijn werk gaat van klein naar groot, van snipper naar vel, van krabbel naar vondst, van tekening naar sculptuur. Aan de wanden hing van alles. Soms aan een haakje, dan weer opgeprikt met een speld. Wat betreft de sculptuur was er een vliegtuig in de ruimte opgehangen.

Het was prachtig. Het was de moeite van het zoeken en vinden waard. Het was typisch Wim, zoals ik hem in de loop der jaren heb leren kennen uit zijn boeken en tentoonstellingen. Ik had het niet willen missen. Opgeknapt, ook dankzij een ongevraagd aangeboden glas thee, stapte ik de wereld weer in.

Zaterdag: Saskia Boelsums in de krant

Morgen in zowel Dagblad van het Noorden als de Leeuwarder Courant een stuk van Gitte Brugman over Saskia Boelsums, beeldend kunstenaar en fotograaf uit Nieuw-Schoonebeek.

Het begint aldus:

Haar werkt hangt momenteel in de Eduard Planting Gallery in Amsterdam en in de Think Jazzy Art Gallery in Antwerpen. Ronen Art Gallery neemt haar mee naar kunstbeurzen over de hele wereld: van New York tot Stockholm en van Hongkong tot Berlijn. Deze maand verscheen haar eerste boek met een overzicht van foto’s van de afgelopen drie jaar. En, alsof dat nog niet genoeg is, Saskia Boelsums is ook finalist bij Kunstenaar van het Jaar 2020. Het publiek kan nog stemmen tot 30 oktober.

En het vervolgt zo:

Boelsums heeft de afgelopen jaren in sneltreinvaart naam gemaakt met haar landschapsfotografie. Beelden die aansluiten op de traditionele Nederlandse schilderkunst, met imposante wolkenluchten, grazende koeien of woeste zeeën. "Ik ken die schilderijen natuurlijk goed, heb kunstgeschiedenis gehad op Academie Minerva, veel kunstboeken gelezen en musea bezocht. Maar ik ben er niet naar op zoek, ik maak mijn eigen beelden."

Te koop bij de boekhandel.

Wat moest Frans Haks met een flesje slagroom?

Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het huidige Groninger Museum heeft de redactie van Dagblad van het Noorden een speciale bijlage gemaakt die woensdag verschijnt. Ik mocht een aantal 'producties' leveren, zoals een interview met directeur Andreas Blühm, iets over de Vereniging Rembrandt en het verwerven van nieuwe collectie-stukken en veel data voor een graphic. Schoon en droog werk inderdaad.

Ook mocht ik een profiel maken van Frans Haks (1938 - 2006), de directeur waarover wordt gezegd dat hij het door Alessandro Mendini (1931- 2019) ontworpen gebouw op het Museumeiland mogelijk heeft gemaakt. Ik heb Haks nooit ontmoet. Ik was wel op zijn uitvaart.

Ik ken alleen de verhalen over Haks en (een deel van) wat hij geschreven heeft. Voor het profiel maakte ik onder meer gebruik van het archief van Nieuwsblad van het Noorden, waarin ik een verslag aantrof van een vergadering over het wel of niet aanstellen van Haks. Doordat de krant destijds echt overal bij mocht zijn, begrijp ik nu hoe de nieuwe directeur zich bij een deel van de conservatoren en bestuursleden van het museum onmogelijk heeft weten te maken.

Voorts maakte ik dankbaar gebruik van gesprekken die Frénk van der Linden met Haks heeft gevoerd: in het boek Onder Hollandse Helden staat een bondige samenvatting. Zaterdag is Van der Linden te gast tijdens een 'tabletalk' over Haks in het Groninger Museum. Gratis toegang. Aanvang 14.00 uur. Een dag later wordt voor de vrienden van het museum een film over Haks vertoond gemaakt door Eric Blom in samenwerking met Van der Linden.

En uiteraard las ik het boek Een calculerende terriër waarin Haks zijn herinneringen aan de Groninger jaren heeft vastgelegd. Fascinerend en leerzaam spul. Met op bladzijde 328 een intrigerende ontboezeming onder het kopje 'Troost', gedateerd 23 augustus 1993:

'Vanmiddag stond Piet voor de deur. Hij had ons beiden een tijdje gemist en wilde graag weten hoe het ging. Ik legde uit dat Johan twee maanden in Italië zit en dat ik daar ook twee weken ben geweest. 'Ik ben blij je weer terug te zien.' En terwijl hij een flesje slagroom gaf zei hij: 'Geniet ervan.'

Einde mededeling. Helaas heb ik niet kunnen achterhalen wat Haks met deze slagroom heeft uitgevoerd. Ik heb alleen een vermoeden.

Vier redenen om nu het CBK Emmen te bezoeken

Er zijn deze herfst meerdere redenen om het Centrum Beeldende Kunst in Emmen te bezoek. Ik noem er hier vier.

De eerste is de tentoonstelling Vier variatie in de bovenzaal van de ruimte in De Fabriek aan de Ermerweg. Getoond wordt werk van negen alumni van de Nieuwe Akademie in Utrecht, een opleidingsinstituut voor mensen die er op latere leeftijd achter komen dat ze beeldende kunst willen maken en daar graag lessen van professionals voor ontvangen. Veronderstel ik.

Denk aan wat door studenten van de Klassieke Academie in Groningen wordt gemaakt, maar dan minder figuratief en daardoor wel zo aardig, maar nog niet per definitie verrassend en van toegevoegde waarde. In het gastenboek bij de tentoonstelling las ik de volgende opmerking van ene Bertus van Emmen: 'Deze artiesten moeten gauw een baan zoeken!! Want ze zitten op dood spoor van de gekte!!!'

Zo erg is het zeker niet.

De tweede aanleiding is te vinden in een van de studio's en maakt deel uit van het Off-programma van het internationaal fotofestival Noorderlicht dat dit jaar de belabberde titel Taxed to the max heeft meegekregen. Dat hele Noorderlicht is een verhaal apart, het is mogelijk zelfs te veel van het goede, maar daar kunnen de fotografen en de mensen van het CBK natuurlijk niets aan doen. Hoe dan ook, in Emmen zijn onder de noemer 11fountains foto's te zien van Heleen Haijtema & Tryntsje Nauta.'

Dit gelegenheidsduo maakte vrije fotografische interpretaties van de elf fonteinen die ter gelegenheid van Leeuwarden als culturele hoofdstad van Europa in 2018 zijn verrezen in de elf Friese steden. Elke foto is een poëtische vertaling van een fontein plus iets uit de betreffende stad. Dat is leuk bedacht, maar als je de fonteinen en steden niet kent, kun je er als kijker zoveel kanten mee op dat je welbeschouwd nergens komt.

Derde aanleiding is de afgelopen zaterdag door directeur Harry Tupan van het Drents Museum geopende tentoonstelling Hand schrift met textiele schilderijen, foto's en installaties van Pauline Nijenhuis uit Zutphen. Van haar hand zijn in Emmen verschillende landschappen en voertuigen te zien, gemaakt met naald en draad. Textielkunst. Of meer precies: borduurwerk dat over snelheid gaat.

Speciale aandacht verdienen twee projecten. Het eerste is Hand@Work, een onderzoek naar de waarde en waardering van handschrift in borduurwerk. Voor het tweede project, Time Consuming Landscape, stelde Nijenhuis zichzelf de opdracht een borduurwerk vier keer te maken, steeds sneller. De resultaten vertellen over fysieke mogelijkheden en kwaliteitsverlies. En over nog iets. Meer daarover later in Dagblad van het Noorden. 

De vierde reden: koffie en thee zijn gratis, net als de entree. Donderdag gaat het CBK in Emmen weer voor publiek open, vanaf 13.00 uur.

Kunstenaars die aan de toekomst denken

K&C in Drenthe organiseert al een paar jaar concoursen waarbij beeldend kunstenaars – zowel amateurs als professionals – worden uitgenodigd werk te maken rond een bepaald thema, deel te nemen aan een programma met workshops, lezingen, masterclasses en verdiepingsdagen en vervolgens te exposeren.

Dit keer staat de route, wat dat is het in feite, in het teken van toekomstdenken. Uit een persbericht: "Vooruitlopend op een expositie in CBK Emmen wordt op 23 november in de Rijksluchtvaarschool in Eelde een Inspiratiedag georganiseerd. Deze dag biedt verschillende activiteiten rond het thema Toekomstdenken en geeft inspiratie voor het maken van nieuw werk."

Nog meer uit het persbericht: "In Toekomstdenken wordt samengewerkt met Puppet International en mogelijk andere theater- en poëziefestivals. Deze samenwerking moet leiden tot cross-overs en wil een frisse blik op het werk van de kunstenaars stimuleren. Aanmelden voor de Inspiratiedag kan op www.kunstencultuur.nl."

Of de foto van Gerlinde Schrijvers bij dit stukje staan de boegbeelden die het project begeleiden: Loes Heebink, Peter Veen, Kitty Boon, Joop Striker, Maria Berkhout, Rudy Simon, Patrick Mangnus, Marieke de Jong en Susanne Maria Wolf. Boven het gezelschap hangt, of staat, dat is niet te zien, een creatie van poppenspeler Jeroen Boerwinkel.

Over het probleem van kunstruimte KINK in Assen

Dagblad van het Noorden bracht afgelopen zaterdag in de Drentse editie een artikel onder de kop 'Verzet kunstminnend Assen'. Aanleiding was een brief van kunstenaars en organisatoren van kunstevenementen in reactie op een plan om te bezuinigen op KINK, de kunstruimte in De Nieuwe Kolk.

Het precieze bedrag van de korting is nog niet duidelijk, maar de briefopstellers zien de bui al hangen. Straks is er in de Drentse hoofdstad geen geld meer voor een fatsoenlijke plek waar 'hedendaagse kunst, in het bijzonder hedendaags design en kunstinstallaties' kan worden getoond. Eerder sloot SMAHK aan de Venestraat al de deuren.

Lezend in het stuk lijkt de nood niet direct aan de man. Annelies Meuleman, zakelijk directeur van het Drents Museum, hoofdprogrammeur van KINK, laat weten dat de programmering voorlopig gewoon doorgang vindt. "Wij werken altijd vooruit en weten bij wijze van spreken nu al wat in 2022 in KINK wordt getoond."

En zelfs dan is er altijd nog P60 van Wiets en Rudy Lanjouw. Of voor wie het minder ingewikkeld wil Kunstplaza Schurer en de galerie van het Drents Schilder Genootschap in Warenhuis Vanderveen.

Nu wil het geval dat Den Haag jaarlijks 150.000 euro naar Assen overmaakt om er voor te zorgen dat in de stad en omgeving beeldende kunst en vormgeving kan worden bekeken. Het betreft hier een vervolg op de afschaffing van de beroemde BKR-regeling. Om hiervoor in aanmerking te komen, moeten gemeenten minimaal een vergelijkbaar bedrag op tafel leggen.

Vorig jaar verscheen een evaluatie van deze zogeheten DU-BKV-regeling. Daaruit blijkt dat Assen meer geld voor beeldende kunst en vormgeving uittrekt dan wordt gevraagd. In 2017 ging het niet om 150.000, maar om 844.000 euro. Tel daar 150.000 euro van het rijk bij op en er is in de Drentse hoofdstad bijna een miljoen beschikbaar. Inderdaad, daar kun je een aardige houten hond van aanschaffen.

Dan komen we nu bij het probleem. De gebruikers van KINK moeten ieder jaar 310.000 euro huur betalen voor de ruimte in cultuurpaleis De Nieuwe Kolk. Ik herhaal: 310.000 euro. En dan moet de hedendaagse kunst nog worden gevonden, vervoerd en getoond. Dan moet de kunstenaar nog betaald worden en het publiek nog voorgelicht. Kortom, dan moet het echte werk nog beginnen.

Als de gemeenteraad van Assen werkelijk minder geld wil uitgeven aan beeldende kunst en vormgeving dan doet de raad er verstandig aan eerst  naar de huur van de kunstruimte kijken. Stel dat de eigenaar van De Nieuwe Kolk bereid is dat bedrag te verlagen door bijvoorbeeld de afschrijving te verlengen, dan kan het budget voor BKV evenredig omlaag. En blijft er, wat kunst betreft, per saldo net zoveel mogelijk.

Als ik goed geïnformeerd ben, is de gemeente Assen eigenaar van De Nieuwe Kolk en daarmee ook van kunstruimte KINK. Het komt er op neer dat de gemeente van de 300.000 euro die het minimaal voor hedendaagse beeldende kunst beschikbaar heeft in een moeite door 310.000 euro terugvraagt. Een beetje minder inhalig zou geen kwaad kunnen. Het alternatief is, zoals vaker in Assen, leegstand.

Vrijdag in Dagblad van het Noorden een bespreking van de KINK-tentoonstelling Mijne kinderlijke traanen van Alle Jong. 

Saskia Boelsums in finale Kunstenaar van het jaar 2020

Saskia Boelsums is doorgedrongen tot de eindstrijd voor de titel  Kunstenaar van het jaar 2020. Naast de beeldend kunstenaar en fotograaf uit Nieuw Schoonebeek zijn nog zeven andere kandidaten in de race.

Ook genomineerd zijn Klaas Gubbels, Iris van Herpen, Theo Jansen, Claudy Jongstra, Barbara Nanning, Erwin Olaf en Daan Roosegaarde. De finalisten zijn uit vijfentwintig halve finalisten gekozen door een panel van circa honderd professionele kunstkenners.

Boelsums noemt zich beeldend kunstenaar met een fototoestel. Ze studeerde grafische en ruimtelijke vormgeving aan de Academie Minerva in Groningen en legt zich sinds 2013 toe op fotografie. Op 12 oktober wordt in Amsterdam een boek gepresenteerd met een overzicht van haar werk.

De verkiezing Kunstenaar van het Jaar wordt voor de zeventiende keer gehouden. Op 8 november is de uitslag. Het publiek kan op de finalisten stemmen via deze link. Op 8 november worden ook het Talent van het jaar en de Briljanten Kunstenaar van het jaar bekend gemaakt. Vorig jaar ging de titel naar Claudy Jongstra.

Als het Rensenpark, maar dan anders

Op internet vonden we een beeldenpark, La biomista, net over de grens in België. Wij er zonder voorinformatie heen, bleek het in Belgisch Limburg bij Genk te liggen in een gebied waar vroeger steenkool werd gewonnen en ter compensatie een zoo was aangelegd.

De dieren waren alweer een tijd vertrokken, maar de tuin lag er nog. Het had van de overheid, in een poging Genk en de wereld 'te injecteren met nieuwe ideeën en projecten', een culturele bestemming gekregen. Voor de invulling was een kunstenaar aangetrokken, Koen Vanmechelen, een man met een grote interesse 'in bioculturele diversiteit en identiteit'.

Het park was net voor publiek open gegaan. Omdat de overeenkomsten en verschillen met de voormalige dierentuin in Emmen te groot zijn om te negeren, heb ik er een stukje over geschreven voor Dagblad van het Noorden. Het staat, deo volente, vrijdag in de krant onder de kop 'Als het Rensenpark, maar dan anders'. Een langere versie staat sinds maandag hier. Zie ook www.labiomista.be