Het is in meerdere opzichten een voorrecht cultuurjournalist te zijn. Zo mag ik soms ergens naar binnen terwijl de deuren voor anderen nog gesloten zijn.

Vorige maand waren dat die van de Akerk in Groningen waar inmiddels voor iedereen Pixel Perceptions is te zien, een tentoonstelling van platform Noorderlicht over de impact van kunstmatige intelligentie op de beeldcultuur.

Bij mijn bezoek werd ik rondgeleid door Rosa Wevers, een van de samenstellers. Wevers wist veel te vertellen. Nadeel was echter dat nog niet alles van de tentoonstelling in gereedheid was. Er werd druk getimmerd en gedaan, in de kerk waren sommige installaties nog in aanbouw en andere wanden leeg.

Vorige week stapte ik opnieuw de kerk binnen, nu om te zien of het allemaal werkelijk zo interessant en goed was geworden als Wevers mij had doen geloven. Dat bleek inderdaad het geval. Toch bekroop mij al wandelend en kijkend in toenemende mate een ongemakkelijk gevoel.

We leven een maatschappij die uit elkaar knapt van door mensen geproduceerde informatie, zowel tekst als beeld. Polarisatie heet een probleem te zijn, en zal dat zeker blijven als elk individu afzonderlijk wordt gevoed met wisselende verhalen en afbeeldingen waarvan de waarde en betekenis pas na lang denken en interpreteren duidelijk wordt.

Als daar door kunstmatige intelligentie nog meer geproduceerde teksten en beelden bij komen, in een steeds hoger tempo, wordt het nog ingewikkelder om als nieuwsgierig mens een weg te vinden, laat staan ondertussen met elkaar een gesprek te voeren over zaken die we gemeenschappelijk onder ogen hebben gekregen.

Dit tekstje maakt het er ook niet beter op.

Bijgevoegde foto’s laten een werk zien van Kate Crawford en Vladan Joler met de titel Calculating Empires: A Genealogy of Technology and Power, 1500-2025. Het 24 meter visuele manifest, een super infografiek, onderzoekt de evolutie van communicatietechnologieën en opkomst van controlemechanismen in de afgelopen vijfhonderd jaar.