De ambities zijn groot, de start bescheiden. Aan de eerste editie van Kijken Dan Zien is geen opdracht voorafgegaan en geen thema verbonden. "Kunstenaars mochten zelf uitmaken wat ze willen laten zien", vertelt Joop Vos.

Met zijn partner Maria Berkhout is Vos initiatiefnemer van een 4 kilometer lange kunstroute door Veenhuizen. Vorig jaar organiseerde het stel NoordNu, met kunst in de oude tuinbouwschool van Frederiksoord, die andere kolonie van Weldadigheid. Omdat een herhaling daar ingewikkeld bleek, streken ze neer in het dorp waar orde en tucht al tweehonderd jaar de sfeer bepalen.

Zo zorgden ze ervoor dat AKMAR met toestemming van De Nieuwe Rentmeester, eigenaar van zo’n tachtig panden en gebouwen, een voormalige aardappelloods kon vullen met een installatie bestaande uit een aangeharkte vloer van 750 kilo aardappelmeel met daarboven hangend een mobiel van zeisen die ze leenden van boeren uit de buurt.

En kreeg Peter Veen een gebouwtje toegewezen dat ooit door de brandweer is gebruikt. Het alarmistisch karakter handhaafde Veen door in het huisje een geluidsinstallatie aan te brengen waar een koor van bedreigde vogels – van kneu tot roerdomp, van mus tot wielewaal – zingt en roept op basis van de morsecode SOS: drie keer kort, drie keer lang, drie keer kort. Later op de route komt Veen middels QR-codes zelf ook nog aan het woord.

"Veel panden zijn aan onderhoud toe", vertelt Vos over het werelderfgoed. "Daarnaast is er de behoefte dat in het dorp meer verschillende dingen gebeuren. Het moet hier geen tweede Orvelte worden, maar iets toevoegen. Beeldende kunst kan daarbij een rol spelen. Deze route is een stap om het beeld van Veenhuizen bij te stellen."

Henriette Tavenier en Margriet Thissen namen hun intrek in een voormalige apothekerswoning die ooit de naam Nauwgezetheid droeg. Waar Thissen op de eerste etage zeefdruk op textiel laat zien, afwisselend landschappen en figuren, toont Tavenier op de begane grond naar abstractie neigende tekeningen en schilderingen. Ze zijn vervaardigd met steendruk en lijken geïnspireerd op het Fochteloërveen dat aan de overkant van de Hoofdweg begint.

Vos en Berkhout hebben zelf de laatste twee locaties voor hun rekening genomen. In de sacristie achter de kerk toont laatstgenoemde keramisch werk op een kast waarin ooit kazuifels werden bewaard, opperkleden van de priester. Haar installatie is opgebouwd uit witte ‘gebakjes’ van porselein op een laag zwart-zilverzand.

Vos laat in een zaaltje naast het Verenigingsgebouw abstracte landschappen zien die aan de jungle of – dichter bij huis – aan struikgewas doen denken. "Je moet een beetje moeite doen om erin te kunnen", waarschuwt hij vooraf. Wie langer kijkt ziet schilderijen waar geen schets aan vooraf is gegaan, maar procesmatig met verf en kleur een binnenwereld wordt onderzocht.

Met zijn werk wil Vos verleiden tot meer introspectie. Dat is iets wat hij in de maatschappij van nu mist, vertelt hij. "Onze samenleving gaat gruwelijk naar buiten en ontspoort op allerlei mogelijke manieren. Als je deze route bezoekt, zie je dat meer kunstenaars daar mee bezig zijn. Ieder op een eigen manier."

Kijken Dan Zien is tot en met 24 september te bezoeken op zaterdagen en zondagen van 13.00 tot 17.00 uur. Startpunt is Bitter & Zoet aan de Hospitaallaan in Veenhuizen. www.kijkendanzien.nl