In de NRC van afgelopen vrijdag bespreekt Nynke van Verschuer twee boeken over Oost-Duitsland. Het betreft Achter de muur. Duitsland 1949-1990 van historica Katja Hoyer en Der Osten van hoogleraar literatuurwetenschap in Leipzig Dirk Oschmann.

Op de inhoud van beide boeken valt volgens Van Verschuer iets af te dingen, maar onderstaande alinea’s deel ik omdat ze mij – ergens – vertrouwd voorkomen:

“Dat het narratief over Oost-Duitsland nog altijd vooral door West-Duitsers wordt bepaald is op te maken uit de cijfers in een recent rapport: chefsfuncties in Duitse media worden voor minder dan 8 procent door Oost-Duitsers bekleed. Aan universiteiten zijn leidinggevende functies maar voor 1,7 procent in handen van Oost-Duitsers.

(...)

In zijn boek Der Osten. Eine westdeutsche Erfindung stelt Oschmann dat niemand in Duitsland zo wordt gediscrimineerd als de Oost-Duitse man. Hijzelf kortte het zakgeld van zijn kinderen als ze met een Saksische tongval spraken, om ze voor een maatschappelijk stigma te behoeden, en liet zijn Oost-Duitse geboorteplaats weg op zijn cv.

‘Politieke ervaringen in het oosten’, schrijft Oschmann, worden in ‘het westen steeds weer ongeldig verklaard, omdat het uitsluitend dictatuurervaringen kunnen zijn’. Vaak worden die ‘dictatuurervaringen’ gebruikt als verklaring waarom de extreem-rechtse AfD zo succesvol is in de ‘nieuwe’ deelstaten. De burgers in het oosten waren nu eenmaal aan een dictatuur gewend, en zijn nog altijd niet rijp voor een pluralistische democratie.”