Henry Alles bezorgde mij een kunstenaarsboek dat ik dit voorjaar op zijn aanbeveling had besteld: Lees me over het werk van Elles Kiers (Emmen, 1969). Kiers leerde ik kennen via haar bijdragen aan verschillende projecten van locatietheatergezelschap Peergroup. Ze vervulde lange tijd de rol van kunstenaar, kok en beheerder van culinair erfgoed.

Inderdaad: vervulde. Want Kiers kookt niet meer. Ze kan niet meer koken. Ik weet waardoor dat komt, maar voel er niet voor dat hier op te schrijven. De mensen rondom haar hebben er niet voor niets voor gekozen daar geen ruchtbaarheid aan te geven.

Lees me is om verschillende redenen een bijzonder boek. Meest in het oog springt de vormgeving. Het boek bestaat uit twee losse boekdelen die bijeen worden gehouden door een stuk rubber dat na het verwijderen van een stokje zoethout kan worden opgeklapt.

Het eerste deel is in een ander stuk rubber gestoken en heeft als titel Proef me. Het is een logboek waarin Kiers verslag doet van de start van een Peergroup-project elf jaar geleden in Coevorden waarbij ze samen met agrarisch kunstenaar Sjef Meijman een jaar lang een aantal landvarkens verzorgde.

Het tweede deel, Lees me, is een handboek liggend op een stukje zeil en een plank. In dit deel wordt de ontwikkeling beschreven die Kiers als kunstenaar heeft doorgemaakt tot de start van bovengenoemd varkensproject in 2010. Dat handboek had dikker moeten zijn, ware het niet dat tijdens een brand een groot deel van haar archief verloren is gegaan.

Spittend in 'De krant van toen' stuit ik op een stuk uit juni 1994 uit Nieuwsblad van het Noorden waarin Eric Bos een installatie beschrijft die Kiers kort na haar afstuderen aan academie Minerva samen met Ronald de Jong maakte in kunstruimte Spatie III aan de Noorderhaven. Hun project is, aldus Bos, 'beslist een van de grootste installaties die ooit in Groningen is gemaakt':

'Wie het pakhuis binnenstapt en de ruimtes en verdiepingen door loopt komt terecht in een sterk afwisselende wereld met wanden van kaasdoek waar licht doorheen schijnt, twee enorme tapijten van losliggende erwten en kapucijners, een vloersculptuur gemaakt van dode muizen en een balkenwoud met namaak spinrag van 35 kilometer wit garen.'

Het werken met kunSt en voedsel zat er bij Kiers al vroeg in.

Citaat uit Lees me: 'Elles volgde eind jaren negentig een culinaire vakopleiding en begon te ontdekken dat niet alleen de zintuiglijke ervaring een rol speelt, maar ook de sociale impact van het gezamenlijk eten en de oorsprong daarvan. Ze werd vanaf toen gelijk veel gevraagd om eten te verzorgen in een artistieke context.'

Tot slot een citaat uit een mail van Henry Alles:

'Volgens ons is Lees me een vrolijke manier om te zoeken naar de herinnering van smaken, het produceren van eten en het denken over een potentieel gezondere toekomst. Lees me is een logboek met Elles haar visie op de menselijke en dierlijke maat van eten, waarbij alle zintuigen meedoen.'

Lees me is te bestellen via [email protected]