Nog even over Into Nature. In een persbericht blikt de organisatie terug op de kunstmanifestatie zoals die afgelopen zomer is gehouden in Frederiksoord en op het Holtingerveld. Into Nature: Out of Darkness zeer geslaagd kopt het bericht. Ik lees: 'Zo’n 20.000 bezoekers uit heel Nederland en van ver daarbuiten gingen vol enthousiasme, vaak voor twee dagen, wandelend en per fiets op zoek naar spectaculaire kunstwerken in het landschap.'

20.000 bezoekers is aanzienlijk meer dan de 12.500 bezoeker die twee jaar geleden naar de eerste editie van Into Nature zijn gekomen. Destijds, zo herinner ik mij, werd gehoopt op 25.000 bezoekers. Mede vanwege die 'tegenvaller' was dit keer lager ingezet: 10.000 bezoekers. Als er dan 20.000 komen, mag je tevreden zijn.

Ruim een week geleden plaatste RTV Drenthe een bericht met daarin de volgende passage:

'Volgens Into Nature-voorzitter Marieke Vegt waren onder de 20.000 bezoekers 8.000 betalende bezoekers, die dus daadwerkelijk een toegangskaartje met routekaart kochten. "Verder hebben we studenten bij de kunstwerken laten tellen hoeveel mensen er kwamen om echt die werken te bekijken en welke er toevallig langsliepen omdat ze bijvoorbeeld de hond uitlieten", legt Vegt uit. 
Doordat een groot aantal van de kunstwerken in de natuur stond, konden die ook zonder toegangskaartje bekeken worden. Daarom hielpen tellingen om het werkelijke aantal bezoekers in beeld te brengen. "Ook is er nog een aantal groepen, zoals 200 studenten van de Academie Minerva in Groningen, op uitnodiging geweest", aldus Vegt. Op basis van alle tellingen komt de organisatie uit op zo'n 20.000 bezoekers in totaal.'

Twaalfduizend mensen – meelopers, gluurders – hebben dus gratis iets bezocht waar anderen per persoon 15 euro moesten betalen. In een dergelijk licht ziet de conclusie 'zeer geslaagd' er anders uit.

Wanneer is een kunstmanifestatie geslaagd? Op basis van wat ik zelf heb gezien en geschreven in Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant en op basis van de stukken in De Telegraaf, Noorderbreedte, de Volkskrant, NRC/Handelsblad, Trouw en op de website van de NOS was Into Nature inhoudelijk geslaagd. Slechts een enkeling hoorde ik klagen dat de kunst vergeleken met 2016 nogal ingetogen was.

Uitgesproken kritisch was de reactie van Pim Trooster, tijdens de eerste editie een van de samenstellers van de route. 'Zeer veel werken hadden niets te maken met het Drentse landschap noch met de Drentse natuur en hadden net zo goed op willekeurig elke andere locatie getoond kunnen worden of waren al eerder op andere locaties getoond', schreef Trooster op Facebook.

De installatie Round rainbow uit 2005 van ‘kaskraker’ Olafur Eliasson noemde hij een 'schrijnende dieptepunt': 'Echt een van zijn oninteressantste werken ook nog enorm versterkt doordat de ruimte gisteren niet eens was verduisterd.'  Wellicht aardig om te weten, dat juist voor deze ruimte een betaald kaartje nodig was.

In het persbericht trof ik nog twee min of meer opvallende zaken aan. Het eerste heeft betrekking op Solid sky, de marmeren bol van Alicja Kwade in het Sterrebos in Frederiksoord. 'Het werk van Kwade is zo in het hart gesloten dat het misschien kan blijven. De rest van de werken gaat terug naar de natuur, het depot of naar een volgende expositie.'

Het tweede heeft betrekking op het vervolg van Into Nature 2018. 'De voorbereidingen voor de volgende editie in 2020 zijn al in volle gang.' Volgende keer in Zuidoost-Drenthe?