Het Algemeen Dagblad kwam met een 'onthulling' over de naamswijziging van het bordspel De Kolonisten van Catan in kortweg Catan. Herman Sandman heeft er vandaag een badinerend stukje over in mijn krant, Dagblad van het Noorden.
In het oorspronkelijk stuk wordt woordvoerder Bert Calis van spellenfabrikant 999 Games geciteerd: "De term ‘kolonisten’ is sinds een jaar of tien zó beladen geworden, dat we het niet meer willen gebruiken voor onze spellen.”
999 Games zou elk jaar klachten krijgen van instanties en consumenten. Calis: "Dat we met deze naamgeving teruggingen naar de oude, blanke roots. Dat soort ongein. We werden gewezen op de negatieve aspecten van het Nederlandse koloniale verleden. Het woordje ‘kolonisten’ heeft een nare bijsmaak. Daar wilden we van af.”
Verderop in het stuk wordt door het AD een verband gelegd met het debat over de koloniale geschiedenis van Nederland. Het AD: "Eind vorig jaar stelde een Rotterdams kunstcentrum nog voor een streep door haar naamgever te zetten, de ‘foute’ zeeheld Witte de With. Ook moesten de Amsterdamse Coentunnel, de Gouden Koets en VOC-schip de Halve Maen het ontgelden. Volgens tegenstanders zijn dat stuk voor stuk iconen uit een periode van koloniale uitbuiting en slavernij."
Woensdag liet 999 Games in een reactie op de commotie weten dat de naam van het spel al in 2014 werd gewijzigd in Catan:
"Het is inderdaad waar dat we in het verleden een paar aanmerkingen over de titel “De Kolonisten van …” hebben gekregen. Omdat we graag voor iedereen leuke spellen willen maken, nemen we aanmerkingen altijd serieus. De naam Catan is echter om een heel andere reden aangenomen. Derhalve is het genoemde artikel in het AD totaal niet relevant.
Catan is als één van de best verkochte bordspellen van de afgelopen jaren wereldwijd uitgegroeid tot een merknaam, waaronder tientallen artikelen vallen. Om het merk internationaal te kunnen uitbouwen en beschermen ontstond er bij de hoofduitgever en auteur behoefte aan een internationaal uniforme merknaam. Deze naam is “Catan” geworden en sinds 2014 wereldwijd verplicht toegepast.
De discussie die het AD in de wereld brengt is wat ons betreft onnodige stemmingmakerij. Het verband met ons koloniaal verleden is ongegrond en nooit van toepassing geweest."
De boodschapper heeft het weer eens gedaan.
Nu wil het merkwaardige geval dat ruim een maand geleden zich iets vergelijkbaars voordeed: het besluit van muziekcentrum TivoliVredenburg in Utrecht geen thema's als ‘Het wilde westen’ meer te kiezen om kinderen in aanraking te brengen met verschillende soorten muziek.
De oorspronkelijke commotie van actiegroep De Grauwe Eeuw over het feest dateerde van september 2017. De in stilte genomen beslissing van TivoliVredenburg van november 2017. In februari 2018 dook de 'affaire' op in kranten en praatprogramma's.
Oud en vergeten nieuws dat ineens nieuw en heet nieuws wordt. Met alle bijkomende gevolgen. De werking en het effect van de media blijven raadselachtig.
Net zo raadselachtig als hoe kranten erbij komen dat 'iets niet meer mag' - een feest organiseren, een naam wijzigen, iets veranderen na opmerkingen van anderen - zonder dat daar ooit rechtspraak over is geweest. Alsof hier voor iets gevreesd dan wel gewaarschuwd wordt.
Ik wil een van de laatsten zijn die zegt wat anderen moeten schrijven. Liever vraag ik mij af waarom iets wordt geschreven, met welk doel en welke onderliggende boodschap.