Leest 'Saluut aan Catalonië' van George Orwell
5-10-17
Ik lees voor de boekenpagina's in de vrijdagse cultuurbijlage van Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant Saluut aan Catalonië van George Orwell (1903 – 1950). Dat heeft te maken met de recente gebeurtenissen in Spanje en met de heruitgave van het boek dat in 1938 voor het eerst in Engeland verscheen.
De Arbeiderspers geeft Saluut aan Catalonië dit keer uit als deel 26 in de reeks Oorlogsdomein. De vertaling is nog steeds die van Aad Nuis uit 1964. Dat toch sprake is van een 'herziene druk' heeft te maken een voorwoord ontleend aan In Europa van Geert Mak uit 2009.
Het lezen zorgt voor verschillende soorten plezier. Bijvoorbeeld op bladzijde 56: 'We ontdekten dat alle Spanjaarden twee Engelse uitdrukkingen kenden. De ene was << OK Baby>>, de andere was een woord dat de hoeren van Barcelona gebruikten in hun palavers met Engelse zeelui; de zetter zal het wel weigeren.'
Orwell en de censuur.
Aan het begin van hoofdstuk 5 lees ik op bladzijde 65: 'In het begin had ik me met de politieke kant van de oorlog niet ingelaten en pas omstreeks deze tijd begon deze zich in mijn aandacht te dringen. Wie geen belangstelt in partijpolitieke verschrikkingen, moet dit maar overslaan; juist voor dat doel heb ik geprobeerd de politieke gedeelten van mijn verhaal in afzonderlijke hoofdstukken onder te brengen.'
Een schrijver die de lezer in de gelegenheid stelt stukken over te slaan. En dat terwijl die stukken – anno 2017 – zeer de moeite waard zijn.
En dan, op bladzijde 285: 'Ik hoop dat het verslag dat ik hier gedaan heb niet al te misleidend is. Ik geloof niet dat je over een zaak als deze de volledige waarheid kunt zeggen. Mocht ik het nog niet eerder hebben gezegd, dan zeg ik het nu: Pas op voor mijn partijdigheid, mijn feitelijke vergissingen en de vertekening die onvermijdelijk het gevolg is van het feit dat ik maar één hoekje van de gebeurtenissen heb gezien. En pas op voor precies hetzelfde als u een ander boek leest over deze episode in de Spaanse burgeroorlog.'