Onder begeleiding van Nikki de Beer bezocht ik samen met fotograaf Corné Sparidaens Perspectives, de tentoonstelling met werk van de eindexamenstudenten aan Academie Minerva in Groningen. We konden zes studenten interviewen, onder wie de performance-kunstenaar Mylan Hoezen, zondag uitgeroepen tot winnaar van de Klaas Dijkstra Academieprijs.

Meest bijzonder was de ontmoeting met Yehyun Lee, een 23-jarige in Zuid-Korea geboren student die in Groningen de richting autonome kunst heeft gevolgd. Yehyun ("zeg maar Johan, dat doet iedereen die mijn naam niet kan uitspreken") werkte graag mee, maar toch ook weer niet, omdat hij zich met zijn werk probeert te onttrekken een het publieke discours.

Het leidde tot een gesprek vol verwarring, dit vanwege het klotsende en botsende Engels dat over onze tongen rolde, maar nog meer omdat Yehyun/Johan geen werk laat zien. Hij heeft alleen zichzelf – noem het maar niets – en wil daar niet mee te koop lopen. Vandaar ook zijn verzoek aan Corné om alleen de ruimte te fotograferen die hij voor het tonen van zijn werk toegewezen heeft gekregen, en wel precies op het moment dat Yehyun/Johan achter Corné langs liep.

Ben u daar nog? Zo ja, dan volgt hieronder een transcriptie van het gesprek zoals dat maandag ook op www.dvhn.nl/cultuur heeft gestaan:  

"Omdat ik geen werk laat zien, heb ik tot het laatst gewacht bij de verdeling van de ruimtes voor de eindexamenexpositie. Toen kreeg ik het kopieerhok. Op zich is dat wel passend. Je loopt er zo aan voorbij, maar soms is er iemand in deze ruimte die het kopieerapparaat gebruikt om een kunstwerk te realiseren.

Ik kom uit Zuid-Korea, maar heb hiervoor een kunstopleiding in de Verenigde Staten gedaan. Een kennis in Duitsland wees mij op de mogelijkheid om in Groningen te studeren. In het begin was het even wennen, niet alleen voor mij, maar ook voor mijn medestudenten en docenten. Ik ben nogal naar binnengekeerd. Ik ben die stille jongen in de bankjes die alleen maar lijkt te luisteren en te denken. Daar gaat mijn werk ook over.

Kunst gaat over zoeken. Ik gebruik kunst om naar mezelf op zoek te gaan. Niet om mezelf uit te kunnen drukken, maar om mezelf te kunnen begrijpen. We zijn gewend dat kunst wordt gedeeld, voor mij is dat van secundair belang. De verwachtingen die het publiek aan kunst stelt, zijn soms zo groot, dat ik voor mezelf heb besloten het zo eenvoudig en klein mogelijk te houden.

Volgens mij kan kunst ook kunst zijn zonder het publiek. Je merkt vaak dat het publiek meer van een kunstwerk maakt dan de kunstenaar er in heeft gestopt. Dat is zeker bij mij het geval. Ik ben minder progressief dan het publiek. Er zijn meer kunstenaars die zich onzichtbaar houden voor het publiek. Banksy bijvoorbeeld, maar die maakt nog visuele kunst. Ik maak geen visuele kunst. Mijn kunst is onzichtbaar.

Wat ik doe zou je performance kunnen noemen, ik volg de richting autonome kunst, maar het is in theorie iets anders. Voor een performance heb je publiek nodig. Ik wil dat mijn werk  zonder publiek kan bestaan. Mijn afstudeerwerk staat zo mogelijk ver af van tentoonstellingsruimten en publiek. Je zou kunnen zeggen dat ik speel met het gangbare beeld van de beeldend kunstenaar.

Wat ik de afgelopen vier jaar geleerd heb, is mijn expressie verbergen. Dat leidt tot verwarring. Volgens mijn docenten en medestudenten ben ik te passief en te verlegen. Ze vinden dat ik mij onttrek. Zelf denk ik daar anders over. Gaat het om wat belangrijk is voor anderen? Of om wat belangrijk is voor mijzelf? Gaat het om zichtbare kunst? Gaat het om het concept van de kunst? Dat is wat ik onderzoek.

De vraag of ik denk hiermee mijn brood te kunnen verdien, is begrijpelijk, maar ook vreemd. Misschien heeft het te maken met mijn culturele achtergrond. Een kunstenaar hoeft naar mijn opvatting niet rijk te zijn, niet in materieel opzicht. Waar ik van droom, is een parttime baan in een restaurant of een café, en dan mijn kunst ernaast doen. In de kunst kan ik dan proberen mijzelf te zijn."