Woest en Ledig

De Beweging voor de Emancipatie van de Poëzie plakt

Wandelend door Pisa trof ik in een steeg een aantal slordig geplakte biljetten op een metalen deur  – bij nadere inspectie bleek het om gedichten te gaan. Een stukje verder zag ik nog meer biljetten, allemaal voorzien van het signatuur M.E.P., een afkorting voor Movimento per l'Emancipazione della Poesia.

Deze Beweging voor de Emancipatie van de Poëzie heeft zich tot doel gesteld, ik vertaal het op mijn manier, de 'belangstelling voor de poëzie en haar verschijningsvormen te stimuleren'. Het gaat daarbij niet om de dichters, maar om de dichtkunst. Vandaar dat op de biljetten geen namen staan.

Volgens deze website is de beweging in 2010 opgericht in Florence – daar zag ik ze echter niet. De dichters en plakkers zouden niet alleen in talloze plaatsen in Italië actief zijn, maar ook in Engeland (Londen,), Duitsland (Berlijn) en Frankrijk (Parijs). Vorig week zaterdag werd op Facebook onderstaande foto geplaatst van een muurgedicht, eveneens gemaakt in Pisa.

Op komst: Art of Wonder in Assen

Sterren Muziekfeest op de straat

Door de lokale media aangekondigd als een gebeurtenis van het allergrootste culturele belang, terwijl het op de eerste plaats om een levendig decor voor televisie-opnamen ging, was het gisteravond dan eindelijk zover: het Sterren Muziekfeest op het Plein in Emmen. Met eerst nog acts van de Kids Top 20 en daarna de Nederlandstalige artiesten zelf. Stuk voor stuk werden ze aan ons voorgesteld door de onvermoeibare Jan Smit:

Bouke, Danny Froger, Antje Monteiro, Frank van Etten, Frans Duijts, Django Wagner, Jaman, Jannes, Jeffrey Heesen, Jeffrey Kuipers, John West & Lange Frans, Klubbb3, Mart Hoogkamer, Mike Peterson, Pascal Redeker, Peter Beense, Pieter van der Zweep, René Karst en Stef Ekkel, Samantha Steenwijk, Tamara Tol, Thomas Berge, Tino Martin, Tim Douwsma, Jan & Anny, Wesley Klein, Wolter Kroes, Yves Berendse.

Met 'ons' bedoel ik de naar schatting 10.000 mensen die op het gratis toegankelijke evenement waren afgekomen. Een publiek dat doorgaans alleen in de benen komt voor het Mega Piraten Festival of het randprogramma van wielerkoers De Gouden Pijl. Mensen zoals jij en ik, volk dat liever niet moeilijk doet, maar van gezelligheid en ongecompliceerd gezang houdt. Groot gebrek geen bezwaar, mooi dik is niet lelijk, nee, jullie trekken volle zalen.

Wat de sterren tot sterren maakte, kon ik door de drukte niet beoordelen, ook niet met hulp van de grote beeldschermen die her en der stonden opgesteld. Daarbij voel ik mij niet voldoende toegerust iets kritisch over de geleverde prestaties te zeggen, omdat ik nog geen Samantha Steenwijk van een Tino Martin kan onderscheiden en Jeffrey Heesen altijd weer verwar met zijn collega Jeffrey Kuipers. Laten we het er op houden dat het goed is bedoeld, dit festival, en zeer toegankelijk voor gehandicapten.

Wel wil ik nog kwijt dat de naam van de bijeenkomst niet helemaal juist gekozen vindt. De artiesten stonden niet op het plein in Emmen, ze stonden midden in de Hoofdstraat, met alle logistieke ongemakken tot gevolg, leidend tot een gemeentelijke oproep vanwege vol niet meer naar het centrum te komen. De hoogtepunten worden 2 en 9 juni op televisie uitgezonden.

Voorlopig even niet

Woest & Ledig schort de berichtgeving tijdelijk op.

De museale kracht van Jan Kruis

Voor de cultuurbijlage van Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant bezocht ik deze week het Nederlands Stripmuseum in Groningen. Daar is momenteel een tentoonstelling te zien met werk van Jan Kruis, de man van 's Nederlands meestgelezen familiestrip Jan, Jans en de Kinderen.

Misschien omdat ik via Asterix de Galliër van René Goscinny en Albert Uderzo aan 'de strip' ben geraakt, heb ik nooit het grote plezier beleefd aan Jan, Jans en de Kinderen – het was mij niet avontuurlijk genoeg. En nog weer later, toen ik Guust van André Franquin leerde bewonderen, stak het werk van Kruis ook daar toch wat bleekjes bij af.

De nationale impact van zijn strip werd mij pas duidelijk toen ik Kruis een paar keer mocht interviewen, hij was toen al gestopt met tekenen voor Libelle. Het bleek een zeer toegankelijke kerel, tevreden met zichzelf, maar tegelijkertijd in staat tot zelfspot. Mijn waardering voor zijn kunnen nam toe toen hij mij zijn bewerking van Multatuli's Woutertje Pieterse liet zien.

De expositie Van Jan, Jans en de Kinderen tot Multatuli lijkt behalve een eerbetoon van het museum dat hij zelf medemogelijk heeft gemaakt ook een pleidooi voor de opening van een Jan Kruis Museum in Westerbork – een plattegrond is in Groningen alvast te bekijken. Plannen voor zo'n museum bestaan al jaren, maar zijn serieuzer geworden door het overlijden van Kruis begin dit jaar.

Wandelend langs de met zorg en liefde uitgestalde tekeningen en memorabilia werd ik besprongen door twijfel over de zin van een Jan Kruis Museum. Ik dacht aan de moeilijke jaren van het stripmuseum en begon mij af te vragen of de nalatenschap niet beter op zijn plek zou zijn in de nabijheid van andere nalatenschappen van tekenaars, in een plaats die voor een groot publiek makkelijk bereikbaar is.

Ik dacht: in Rotterdam, de stad waar Jan Kruis ter wereld kwam en leerde tekenen, schijnt sinds enige tijd ook een stripmuseum te staan. Later, bij het schrijven van mijn stuk voor de krant, was ik deze gedachte weer vergeten. Ik denk nu: zolang er geen gemeenschapsgeld mee gemoeid is, hoef ik in de krant geen mening te ventileren over waar de spullen van kunstenaars getoond moeten tonen en waar musea moeten worden geopend.

Wel schreef ik dit: 'Gelet op zijn verdiensten en uitstraling, en de wijze waarop de status van Kruis door bewonderaars wordt gecultiveerd, is het misschien toch beter om Jan  Kruis 'de Harry Muskee van de strips' te noemen. Dit naar de zanger van Cuby & The Blizzards wiens nalatenschap sinds 2011 jaarlijks door nog geen vijfduizend mensen in het C+B museum in Grolloo wordt bezocht.'

Op komst: Pesse 2017

Hoeveel ambitie wordt theater Atlas toegestaan?

Dinsdagavond meldde RTV Drenthe dat het CDA in Emmen naar aanleiding van dit bericht vraagtekens plaatst bij de ambities van het Atlas Theater. "Het theater met de modernste theatersnufjes moet Emmen op de kaart zetten. Is zoveel minder kaarten dan wel de juiste weg?", citeerde verslaggever Ronald Oostingh raadslid Paulien Mellema. Daarop zegde burgemeester Eric van Oosterhout een schriftelijk antwoord toe.

Omdat ik meen een beetje thuis te zijn in deze materie voorspel ik dat het ongeveer als volgt zal gaan. Van Oosterhout zoekt contact met Frans Meerhoff, de cultuurambtenaar in Emmen. Die zal er op wijzen dat in de door het college goedgekeurde Overeenkomst Toetsingskader Subsidiëring Uitvoering Culturele Programmering Atlas Theater (OTCP) niets staat over de hoeveelheid kaarten die in een seizoen verkocht moet worden.

Meerhoff zal ook zeggen dat het college aan theaterexploitant Wildlands Adventure Zoo heeft laten weten dat er per seizoen tussen de 137 en 140 professionele voorstellingen van Atlas worden verwacht, plus vijftien culturele verhuringen en vijftig cultuureducatieve voorstellingen. Hij zal daar aan toevoegen dat het OTCP nog niet door Wildlands is ondertekend en er dus op dit moment feitelijk niet zoveel is te vertellen over de ambities van het theater.

Van Oosterhout, nog niet helemaal thuis in Emmen, zal dan even glazig kijken en vervolgens Meerhoff opdracht geven navraag te doen zodat hij, de burgemeester dus, CDA-raadslid Paulien Mellema in een later stadium een afdoend antwoord kan geven waar geen gedonder van komt.

In afwachting van dat antwoord wil ik Mellema er alvast ongevraagd op wijzen dat de ambitie van het voor veertig miljoen euro gebouwde en van allerlei technische snufjes voorziene Atlas Theater voor een belangrijk deel wordt bepaald door het gemeentebestuur van Emmen. Ik wil haar er ook op wijzen dat het gemeentebestuur jaarlijks 2,5 miljoen euro in het theater steekt, waarvan er 2 miljoen wordt teruggevraagd als huur.

Wat overblijft, is 500.000 euro voor de programmering. Dat is bedrag is minder dan wat de gemeente Emmen in het verleden jaarlijks beschikbaar stelde aan het inmiddels gesloopte theater De Muzeval. Met andere woorden: nadat er eerst in Emmen in stenen is geïnvesteerd, gaat vervolgens cultuurgeld van broekzak naar vestzak.

Vanwege artikel 3.1. kenmerk A ('De voorstellingen worden georganiseerd door Atlas Theater en zijn voor rekening en risico van Atlas Theater') is het niet vreemd dat de manager van het theater, Machteld van der Werf, zo min mogelijk risico's wil lopen en om die reden – voorlopig – voor komend seizoen 125 voorstellingen heeft geprogrammeerd. Het is al heel wat dat Van der Werf durft te beloven dat aan het gewenste aantal professionele voorstellingen, culturele verhuringen en cultuureducatieve voorstellingen zal worden voldaan.

Dan nog dit. Maandag rekende ik voor dat theater Geert Teis in Stadskanaal, waar 32.000 mensen wonen, komend seizoen, minimaal 128 voorstellingen programmeert. Drie meer dan Emmen waar 107.00 mensen wonen. Dinsdag kwam het programma van schouwburg Ogterop in Meppel online: 143 voorstellingen in een gemeente met 32.000 inwoners. Volgende week maakt theater De Nieuwe Kolk in Assen de programmering bekend.

Straatpoëzie in Woudsend

Deze bijdrage aan straatpoëzie.nl komt uit Woudsend. Waar op 3 maart 2007 op de hoek Ald Wyk en Lewal een poëziesteen is onthuld als eerbetoon aan de dichter en theologe Maria de Groot. Haar Oktober in Woudsend werd eerder gepubliceerd in de bundel Lamp van melkglas uit 1984:

De zon is hier een schilderschool begonnen
van louter gouden en van Indisch blauw.
Tussen de ochtenden en de avonddauw
wordt heel het helder herfstlandschap verzonnen.

De schapenweide met de weidevogels
in grijzen overweldigd door het groen
dat baadt in strijklicht. En het vermiljoen
van daken die in de wind hangen te drogen.

Alles spant samen om het meesterwerk
met initialen zwierig te signeren.
Het nadert zijn voltooiing ongemerkt.

De haven gaat nu tot zichzelf inkeren.
De rozenbottels staan in steenrood vuur
waar dichterbij het water zich ontschoeit.

Atlas Theater versus Theater Geert Teis

Ik werd aangesproken op mijn stukje over het nieuwe seizoen van het Atlas Theater in Emmen. Mijn toon werd 'nogal zuinig' genoemd. ''Hebben we eindelijk een prachtig theater in Emmen en dan gaat de krant zeuren dat het aantal voorstellingen in het nieuwe seizoen ietsjes minder dan in het vorige seizoen. Ik vind het verstandig van die nieuwe manager dat ze een beetje rustig aan wil doen. Meer is niet altijd beter."

Dat is helemaal waar. Het geval wil echter wel dat in Emmen 40 miljoen is geïnvesteerd en de exploitatie in handen is gesteld van een attractiepark. Dat vraagt dus 'een oplettende houding'. 

Het Atlas Theater programmeert komend seizoen om te beginnen veertig voorstellingen minder dan in het eerste seizoen. Dat is niet een beetje minder, dat is beduidend minder. Natuurlijk kunnen en zullen er meer voorstellingen worden bijgeboekt, maar er zullen ook voorstellingen worden afgeblazen. Wat rest is een terughoudende programmering in een plaats waarvan over het vorige theater, het sleetse De Muzeval, altijd werd gezegd dat het wel meer wilde, maar niet meer kon.

Vorige week viel het programma van theater Geert Teis in Stadskanaal in de bus. Waar in de gemeente Emmen 107.000 mensen wonen, wonen er in de gemeente Stadskanaal 32.000. Waar Stadskanaal over een theater beschikt met een zaal voor 628 stoelen en een multifunctionele ruimte, beschikt Emmen over twee state-of-the-art-zalen met respectievelijk 822 en 300 zitplaatsen. Waar het Atlas in de seizoensbrochure 125 voorstellingen aankondigt, heeft Geert Teis er nu reeds 128 in de planning staan.

Deze week maakt schouwburg Ogterop in Meppel de programmering voor 2017/2018 bekend. In Meppel, waar net zoveel mensen wonen als in Stadskanaal, bestaat de schouwburg komend seizoen 150 jaar. Geert Teis viert komend seizoen het 50-jarig bestaan. De Tamboer in Hoogeveen deed dat vorige maand.

Op komst: Roegzand in Nieuw Buinen