Gisteren na een twitterbericht uren achtereen op de stoel zitten wippen van ongeduld. Het actualiteitenprogramma Brandpunt zou op Nederland 2 aandacht besteden aan Emmen en had daarvoor de medewerking gevraagd én gekregen van columnist en schrijver Peter Middendorp. En inderdaad om 20.25 uur was het zo ver. Fons de Poel kondigde het item als volgt aan:

"Ze hebben er enorm geïnvesteerd in het centrum. Want Emmen is in allerlei scores zo'n beetje de aller-beroerdste plek van het land. Leven de wederopstanding dus. Maar inmiddels dreigt het spook van massaal banenverlies. We zetten het zoeklicht op een geplaagde enclave."

Daarop kwamen de beelden. Peter Middendorp was een akker opgestuurd om vanaf een plastic stoeltje voor te lezen uit zijn doorbraakroman Vertrouwd voordelig: "Drenthe is het enige stukje land van de wereld waarover in de hele menselijke geschiedenis nog nooit gevochten is. Ook niet een beetje, voor de vorm."

De literatuur, die wil wat. Zoals spelen met de werkelijkheid.

Bijna iedereen die in Drenthe niet van school is gestuurd weet dat in 1227 door boeren, boerinnen en Rudolf II van Coevorden bij Ane is gevochten om de bisschop van Utrecht uit Drenthe te verjagen. Wat nog lukte ook, bisschop Otto van Lippe verloor bij de slag het leven. Waarna het bisdom Drenthe zwaar strafte en bij Coevorden een klooster liet bouwen.

Middendorp bleek naar de akker gelokt als opmaat voor een reportage over het imago van Emmen, over het verlies van arbeidsplaatsen, de mismoedigheid van de bevolking en de antwoorden van het gemeentebestuur op de crisis. Die er beslist om liegt. "Tussen nu en tweeënhalf jaar gaan in Emmen 750 tot 800 voltijdbanen verloren", hoorden we Johan Weijenberg van FNV Metaal voorspellen.

De werkloosheid ligt nu op zestien procent, vertelde Weijenberg. "Met nog 750 verloren banen erbij kom je boven de twintig procent. Dat zijn Griekse waarden. De mensen zijn hier gemiddeld lager opgeleid, de laaggeletterdheid ligt op veertien procent. Als je dat bij elkaar voegt is dat een moordende cocktail. Dat gaat ten koste van de leefbaarheid in een gebied."

Wethouder Bouke Arends verscheen in beeld. Hij mocht vertellen waarom de woonwijk Delftlanden is mislukt. "Het is ontwikkeld in de jaren negentig toen de vooruitzichten goed waren. Daarna stortte de woningmarkt in", probeerde Arends. Die daarbij vergat te melden dat de gemeente Emmen op hetzelfde ogenblik besloot de bestaande wijken grondig te renoveren.

Kortom, het bekende lied. Wederom opgeluisterd met kritische noten van Gerard Marlet, de man die Emmen in zijn Atlas voor Gemeenten steevast een plek onderaan toekent.

Arends werd door de Brandpunt-ploeg behoorlijk in het nauw gedreven, vooral geconfronteerd met de miljoeneninvestering voor de verplaatsing van de dierentuin en vernieuwing van het centrum, afgezet tegen een recent verzoek aan Den Haag om voor vijftien miljoen euro 'het gebied weer full swing te laten meedoen'.

Middendorp mocht het licht uitdoen. "Misschien moet je maar gewoon lekker krimpen tot je oorspronkelijke formaat, of iets groter, en daar heel trots op zijn. Bouwen tegen de krimp is tot mislukken gedoemd", sprak hij. De Hondsrugstunnel werd gefilmd, inclusief lichtkunstwerk. "Waarom ondergronds? Het heeft geen enkel praktisch nut. Emmen is een van de grootste en weidse gemeenten in Nederland. Ruimte hoort je kracht te zijn."   

Op verzoek van Brandpunt schreef Middendorp een epiloog aan Vertrouwd voordelig. Zijn hoofdpersoon, Vincent, is daarin even terug in de plaats waar hij diep ongelukkig was. Verbaasd ziet hij om zich heen: "Emmen stapelde nog steeds stenen. Toch was er iets veranderd. Vroeger bouwden ze om de groei bij te benen. Nu om de krimp te bestrijden. Een bedenkelijke strategie. Alsof je extra frikadellen eet om slank te worden. Al moesten ze natuurlijk maar doen wat verstandig leek."

Tot slot wenste Fons de Poel de kijker een zalig Pasen. Leve de wederopstanding.