,,We hebben geen industrie, geen outlet, meubelboulevard of wat dan ook. Zelfs geen toerisme. Er is geen mens die met zijn caravan naar het einde van de wereld rijdt. We zitten in een verdomhoek, verdomme. Kijk om je heen. Leegte, zwaar gesubsidieerde landbouw. Een sociale woestijn. Er is niks. Zelfs het weer is niks.”

Herman Sandman heeft voor zijn debuutroman FC Hopeloos een vertrouwd decor gekozen: het Oost-Groningen dat we kennen uit zijn eerdere werk. Het is een egalitaire regio waar voor buitenstaanders niets lijkt te gebeuren, maar mensen niettemin met vallen en opstaan hun leven leiden. Zo ook de zuchtende ik-figuur, Jeroen de Lange, onderwijzer op een basisschool en aanvoerder van het naar All Stars gemodelleerde elftal, het derde van Wedderveen.

Net als de ik-figuur in de columns en verhalen van Sandman lijkt Jeroen thuis in zijn omgeving, verschil is dat hij zich niet op zijn plek voelt. Dat heeft met zijn overleden ouders te maken, maar ook met zijn leeftijd en levenshouding. De alleenstaande Jeroen is te ernstig, hij heeft niet het onverschillige dat het leven in Oost-Groningen draaglijk maakt. Naarmate de roman vordert neemt het ongemak toe.

Als een van zijn teamleden verdwaalt op weg naar een uitwedstrijd in een naburig dorp volgt een uitbarsting: ,,Hoezo nieuwe weg? Wat is dat voor onzin? Er is hier geen nieuwe weg. Er is ook geen enkele reden voor een nieuwe weg, want dit is al de kortste weg. En al zouden we een nieuwe weg willen, dan komt die er niet, omdat dit een uithoek is. Er woont hier niemand en niemand wil hierheen. En er wil hier niemand heen omdat er nooit iets gebeurt. Dus hoeven er geen nieuwe wegen bij.”

FC Hopeloos gaat over de vraag wat een buitenstaander in ’n desolate omgeving moet: vertrekken of blijven, afstand houden of een relatie aangaan. Een sluitend antwoord heeft Sandman niet. Daar is iets voor te zeggen, het leven is niet zwart-wit, ook niet in Oost-Groningen. Wie zegt dat gras elders, in de stad, groener is? Waarom zouden denkers geen deel uit kunnen maken van het rariteitenkabinet dat het platteland nu eenmaal is?

Er kleeft iets onbestemds aan FC Hopeloos. Jeroen maakt ontegenzeggelijk een ontwikkeling door, een die door anderen in gang wordt gezet. Welbeschouwd verandert en gebeurt er niks. Niemand gaat ten onder, niemand wordt wakker, niemand staat op. Even is sprake van saamhorigheid. Als alle regels worden opgeschort blijkt de werkelijkheid iets minder hopeloos. Daarna herneemt het leven zijn bekende, banale gang.

Titel FC Hopeloos Auteur Herman Sandman Uitgever Passage Prijs 17,90 euro (220 blz.)