Toal en taiken: Groninger trots in tekst en beeld
21-3-14
Verbaasden we ons vorige maand over het pak snei op de omslag van het Drentse tijdschrift Maandewark/ Oeze Volk, deze maand kunnen we ons verbazen over een pak snij op de omslag het Groninger tijdschrift Toal En Taiken. Op het eerste gezicht zijn er weinig verschillen tussen de Drentse en de Groningse cultuur. Beiden houden zich staande onder een en dezelfde hemel.
Afgaand op het jongste nummer gaat dat de Groningers goed af – welk een luxe, welk een variëteit, welk een trots in Toal En Taiken. En dat terwijl de inhoud van het blad, net als in Drenthe, veelal neerkomt op terugkijken. Naar de tijd dat nuttege handwaarken op t lesreuster stond, volgens Aafke van Hoorn-Meinardi zo’n zestig jaar geleden. Naar de gloriejaren van de ploffiets, met dank aan verzamelaar Sieger Woddema uit Zoutkamp.
Terugkijken doet ook Tonko Ufkes. In zijn rubriek Tonko’s Hörntje staat hij stil bij het begin van de Groninger renaissance zoals die zich dertig jaar geleden heeft voltrokken met de oprichting van tijdschrift Krödde in 1982, de oprichting van Toal En Taiken in 1983, het debuutalbum van Ede Staal in 1984 en de benoeming van Siemon Reker datzelfde jaar tot eerste streektaalfunctionaris van ons land. Wat zat er toen in het water?
Vorige maand zwaaide Reker af, zijn opvolger is Eline Brontsema. Een vrizze jonge maaid van 25, aldus Jur Engels in een terugblik. Ook Ede Staal heeft min of meer navolging gekregen. Joop van den Bremen interviewde Edwin Jongedijk, een in de Stellingwerven geboren marechaussee die als muzikant in Pekela het Gronings onder de knie probeert te krijgen. Voor het volgende nummer hopen we ondertussen op een interview met Marlene Bakker, mede namens Jur Engels.
Hoogtepunt van dit winternummer is een reportage waarin Coosje Hoekstra ons kennis laat maken met Geert de Haan uit Winsum, Nelly van der Molen uit Stad en Kees Wierenga uit Eelderwolde. Alle drie emigreerden zestig jaar geleden naar Australië, of meer precies naar Tasmanië, nog vernoemd naar Abel Tasman uit Lutjegast. Groningen is overal en het vaderland blijft trekken, lezen we tussen de regels door.
Zelf woont al Hoekstra al jaren in Emmen. Voor Toal En Taiken laat ze zich graag voorstaan op haar geboortedorp: Scheemda.
Tijdschrift Toal En Taiken. 32e joargang – 1. Verschijnt zes keer per jaar. Uitgever t Grunneger Bouk. Abonnement 17,50 euro.