Over 'Te vroeg in het seizoen' van Remco Campert
14-2-14
Al jaren vrees ik het overlijden van Remco Campert. Vooral in het weekend, omdat een dienstdoende verslaggever er dan grotendeels alleen voor staat en de dood van een kunstenaar doorgaans een bult werk betekent. Helemaal als die kunstenaar ‘een onzer grootste auteurs’ is. De roker en drinker Campert is van 1929, het moet er een keer van komen. Maar eerst is er een nieuw boek.
Vorige week verscheen Te vroeg in het seizoen, een verzameling van de columns die hij sinds 2012 schrijft voor de Volkskrant. Fijne stukjes. Lees bijvoorbeeld deze openingszinnen: ,,Als zzp’er in dienst van jezelf kun je beter geen tijd verspillen, hoewel tijd nooit wegraakt. Tijd die je verspilt komt in een ander reservoir van tijd terecht dat je de eeuwigheid zou kunnen noemen, maar voor de eeuwigheid heb ik op het ogenblik geen tijd.’’
De schrijvende zzp’er Campert is zich bewust dat zijn tijd opraakt, maar doet daarover niet moeilijk, uit veel stukken spreekt berusting. In veel columns is ook sprake van terugblikken. Dat is logisch, want wie de tachtig is gepasseerd, heeft meer verleden achter zich dan toekomst voor de boeg.
Met het terugblikken komen de herhalingen. Twee keer schrijft hij over de impact van De Avonden. Twee keer mogen we lezen dat Kees de jongen van Theo Thijssen zijn lijfboek is, waarbij hij twee keer de slotzinnen opschrijft. En ook de slotzin uit The Great Gatsby komt twee keer voorbij – twee keer verschillend geciteerd.
Fijne stukjes, maar niet allemaal. Campert is in de eerste helft van Te vroeg in het seizoen beter op dreef dan in de tweede helft. Misschien omdat hij steeds vaker in de vergeetdoos duikt, oude notities als invalshoek gebruikt en boeken van anderen en eigen gedichten begint te bespreken, niet al te sprankelend. Of dat hij gewoon niet weet wat hij moet schrijven.
Als bewijs dat het te vroeg is om hem af te schrijven, een citaat uit De dood als product. Daarin beschrijft hij zijn reactie op het verzoek van een tijdschrift in een lijkkist te gaan liggen en een bijdrage over de dood te schrijven: ,,Wie hebben jullie nog meer op het oog om in een kist te leggen, vroeg ik. Carice van Houten, was het onvervaarde antwoord. Desondanks bezweek ik niet. Ik leef nog, de glossy is intussen ter ziele.’’
Boek Te vroeg in het seizoen Auteur Remco Campert Uitgever De Bezige Bij Prijs 16,90 euro (176 blz.)