Noorderzon heet een moedig festival. Omdat het naast een overdaad aan horeca – gezellig, gezellig – voorstellingen programmeert waar je lang op mag en kunt kauwen. Zoals Duif van Dinanda Luttikhedde, een combinatie van film met live-muziek en gedichten op een bijzondere plek: het clubhuis van duivensportvereniging De Luchtbode in de Oosterparkwijk in Groningen.

Eerst verzamelen we ons bij een benzinestation, waar we door gids Romke van der Velde worden meegenomen naar 'de duiventuin' – denk aan een volkstuincomplex, maar dan voor duivenmelkers. Hij laat ons rondkijken bij de hokken van oud-buschauffeur Aljan Siekman, tegenwoordig geheel en al in de duiven. Poppenkontjes noemt hij ze. Siekman is een voorstelling op zich.

Maar we moeten naar het clubhuis, waar verspreid over drie schermen een documentaire wordt vertoond over een man en zijn duiven. Net als in de vorige film van Luttikhede, Onland, zit er geen duiding in de documentaire, geen voice-over, geen interviews. Trage beelden vol herhaling worden aangevuld met geïmproviseerde live-muziek. Soundscapes zijn het, af en toe onderbroken door Friestalige gedichten.

Wat we zien mag geen reclame voor een onschuldige hobby genoemd worden. De man in de film, Douwe Jongboom uit Hoensbroek, heeft van de duivensport een levensvervulling gemaakt. Het huishouden schiet er bij in, zullen we maar zeggen. Zijn duiven zijn met nog 25.000 andere 'poppenkontjes' per vrachtwagen naar Frankrijk gebracht, duizend kilometer verderop. Het wachten is op een behouden thuiskomst.

We zien de man in de film roken, telefoneren en internetten. We zien hem 'de berichten' volgen. We zien hem naar de lucht turen. De geluiden die hij uitbrengt, zijn niet te verstaan, hooguit te begrijpen. Een goedmoedig mompelen is het. Stilzitten kan kan de man niet. Voortdurend drentelt hij heen en weer door zijn kleine, betegelde achtertuin waarin alle luxe lijkt opgeofferd aan vogels en voer.

Heel langzaam zien we de man in een duif veranderen. En wij veranderen met hem mee. Onze ogen schieten alle kanten op, onze koppen draaien. Instinctief worden we één. We beginnen te schuifelen op onze bankjes. We proberen een geheel te construeren aan de hand van de schermbeelden. Kijken achterom naar de leden van fanfare Avanti. Naar opzij waar Mike Kramer en de broers Kleefstra hun vervreemdende geluiden produceren.

We zoeken houvast. Noem het een vliegrichting. Uiteindelijk komt alles goed, uiteraard. De man in de film wordt na vijf uur drentelen herenigt met 'het vrouwtje'. "Goed gedaan! Daar ben ik wel blij mee", horen we hem zeggen. Hij glimlacht en is voor het eerst goed verstaanbaar. Dan beloont hij haar met voer en laat haar terug in het hok. Dan gaat ook voor ons de deur weer open.

Gebeurtenis film/performance 'Duif' van Dinanda Luttikhedde ikv festival Noorderzon Met Mike Kramer, Jan Kleefstra, Romke Kleefstra, Romke van der Velde, fanfare Avanti en anderen Gezien 17/8 Oliemuldersweg 8 Groningen Nog te zien 24/8 en 25/8 Cultura Nova Heerlen