Zweeloo
mag zich graag kunstenaarsdorp noemen, omdat het dorp en haar omgeving in het
verleden als decor diende voor kunstschilders. Deze zomer is de streek het
domein van textielkunstenaars. Tijdens de verrassende kunstroute Textiel leeft!
tonen 75, veelal professionele kunstenaars hun werken in stallen, schuren,
galeries en zaaltjes. In Zweeloo, maar ook in Benneveld, Aalden, Meppen en
Wezup.
Niet
eerder werd in het Noorden zoveel textielkunst bijeengebracht. De bron voor de
route ligt in een gelijknamige uitgave van grafisch vormgever en boekenmaker
Ellen Bakker uit Zelhem. "Tijdens het maken van een boek over de stof vilt
ontdekte ik dat er in Nederland en België ontzettend veel gebeurt met
textielkunst", vertelt Bakker die in Textiel Leeft! 250 kunstenaars
presenteert.
De band tussen textiel en kunst gaat ver terug, denk aan de monumentale gobelins uit de zeventiende eeuw. Dat het materiaal bij kunstenaars en kunstliefhebbers enigszins uit beeld is geraakt, heeft te maken met de verwijdering tussen de toegepaste kunst en de 'kunst-om-de-kunst' eind negentiende eeuw en de daaropvolgende 'triomf' van het conceptuele op het ambachtelijke.
"Er is in Nederland altijd al veel aan handwerk gedaan", zegt Bakker. "Maar het lijkt erop dat kunstenaars textiel als materiaal en techniek hebben herontdekt. Het gaat niet alleen om werk met vilt, maar ook om quilts, weven, borduren, breien en haken. Ik weet niet precies waardoor het komt. Misschien heeft het met de recessie te maken. Kunstenaars zijn op zoek naar wat ze zelf kunnen maken."
Zowel het boek als de kunstroute laat een enorme verscheidenheid zien: van figuratief naar abstract, van landschappen naar sculpturen, van dierfiguren naar installaties. Uiteraard komen de klassieke thema's als liefde en de dood aan bod. Zo laat Unni Nestvang in een stal op een baal stro een vergeet-mij-niet-bed zien, van fragiele blauwe stof. En vertelt Anky Vytopil in een molen haar levensverhaal aan de hand van paneeltjes met minimalistisch borduurwerk.
Het
merendeel van de kunstwerken zijn demonstraties van techniek- en
materiaalbeheersing, verbeeldingen van een schoonheid die harmonie, rust en
reinheid nastreeft. Gevraagd naar wat Textiel Leeft! wil laten zien, zegt Bakker:
"Hoeveel talent aanwezig is en hoeveel er geëxperimenteerd wordt. Maar ook
hoe mooi de omgeving van Zweeloo is. Misschien nog wel mooier dan de
Achterhoek."
Dat Textiel Leeft! in Drenthe is te zien, is te danken aan edelsmid Joke Holwerda uit Aalden. Met hulp van vrijwilligers tilde zij de route in twee maanden van de grond. "Een succes", stelt Holwerda. "De textielkunst is een klein wereldje, maar ze houden elkaar goed op de hoogte. We krijgen mensen uit heel Nederland over de vloer. Of een vervolg mogelijk is? Ik ben iemand die van nieuwe dingen houd, van verrassingen en vernieuwing. Ik zou zeggen: Misschien."
Route en boek
De kunstroute Textiel Leeft! is nog tot en met 18 augustus op 21 locaties te zien. Dagelijks tussen 11.00 en 17.00 uur. Startpunt is Hoofdstraat 15 in Zweeloo. Een route kost 2 euro. Zie ook www.kunstenaarsdorpzweeloo.nl. Het gelijknamige boek van Ellen Bakker is verkrijgbaar via www.textiellink.nl.