Daar is-ie weer: Bas Jan Ader
Woest en Ledig in New York

Over 'Het wonderland van Lewis Carroll'

LewisCarrollIn Het wonderland van Lewis Carroll neemt Carel Peeters leven en werk van de Britse schrijver Lewis Carroll (1832 – 1898) met ons door. Hij doet dat in stukken die eerder in Vrij Nederland hebben gestaan en zonder problemen los van elkaar gelezen kunnen worden. Tezamen geven ze caleidoscopisch beeld van een caleidoscopisch mens.

Zelf spreekt Peeters van een prismatische persoonlijkheid, iemand met veel kanten die niet altijd harmonieerden. Carroll was wiskundige, deken, uitvinder, bedenker van spelletjes, pamflettist, conservatief, liberaal, theaterbezoeker, kindervriend, uitgever, initiatiefnemer van de vaste boekenprijs, en tevens bedenker van de losse stofomslag van boeken.

Bovenal was hij schrijver. Van bijna honderdduizend brieven. Van gedichten. En van drie boektitels die honderd jaar na zijn dood nog steeds leven: Alice in Wonderland, Through the looking glass en The hunting of the snark. Carroll werd rijk van zijn pen, maar stond tegelijkertijd een groot deel van zijn leven rood bij de bank. Geld speelde geen enkele rol, hij gaf het graag aan anderen.

Zijn Alice in Wonderland, waarin een meisje van 12 in botsing komt met een onbegrijpelijke wereld, kan op veel manieren gelezen worden – ook dat maakt het tot een voortreffelijk boek. Onder meer als karakterschets: "Het aantrekkelijke van Alice is de combinatie van haar parmantigheid, verlegenheid, verbazing en haar moed om zich van tijd tot tijd te weer te stellen tegen die rare wereld van volwassenen."

Uiteraard staat Peeters stil bij het meisje dat Carroll inspireerde bij het bedenken van Alice en hem vroeg haar avonturen op te schrijven. Ze heette Alice Liddell, ze was een jaar of 10 toen de auteur haar in de functie van 'speeloom' het beroemd geworden verhaal vertelde tijdens een boottochtje. Speeloom. Zou zoiets tegenwoordig nog kunnen bestaan?

Carroll had iets met meisjes. Hij schreef ze brieven, ging met ze naar het theater en nodigde ze uit voor etentjes waarbij niemand anders aanwezig mocht zijn, om 'het gesprek' niet te verhinderen. Je kunt er van alles van denken, en dat is ook gebeurd. Peeters doet moeite om ook het onschuldige karakter te benadrukken. Verliefd, of niet verliefd. De feiten zijn zoekgemaakt en verdwenen, we zullen het nooit precies weten.

Andere dingen weten we wél, mede dankzij Het wonderland van Lewis Carroll. Bijvoorbeeld met welke schilderijen Carroll zich graag omringde: de romantische naar de Middeleeuwen lonkende sentimentele kunst van prerafaëlieten. Hoe hij brochures en pamfletten schreef, onder meer tegen de vivisectie. Hoe hij als formeel creationist worstelde met de evolutietheorie; in zijn bibliotheek stonden 19 boeken van en over Charles Darwin.

"Als Lewis Carroll honderd jaar later was geboren, zou hij columnist zijn geweest. Hij bemoeide zich met van alles en wilde over veel een mening hebben", schrijft Peeters. In de wereld van Alice had zoiets inderdaad gekund, een schrijver die na zijn dood columnist wordt. Het kan altijd gekker. Gelukkig is het in werkelijkheid anders gelopen.

Boek Het wonderland van Lewis Carroll Auteur Carel Peeters Uitgever De Harmonie Prijs 17,90 euro (272 blz.)