De gemeente Emmen is bezig aan een cultuurnota, de tweede in vijftien jaar. De nieuwe heet Maak het mee. Een goede titel, omdat er een belofte en een uitnodiging in verscholen zit. Iets in de geest van 'er staat wat te gebeuren' en 'zorg dat je er bij komt'.
Dat er wat staat te gebeuren is zeker. Voor wie er niet (meer) woont: het centrum van Emmen wordt grondig over de kop getrokken omdat de noodlijdende dierentuin wilde verhuizen en ter versterking wordt bij die dierentuin een theater gebouwd, als vervanging van de verouderde De Muzeval. In 2016 moet het nieuwe theater – de naam is nog onbekend – de deuren openen.
Nu reeds wordt uitgekeken naar de opening. Ook omdat het krimpende Emmen onderaan staat in de Atlas der Gemeenten, het vergelijkende warenonderzoek tussen 100.000-plus gemeenten. Die slotpositie is onder meer te danken aan het ontbreken van een aantal culturele voorzieningen die elders in Nederland heel gewoon zijn.
De voorpret wordt in Maak het mee als volgt beschreven: "De verbinding met Dierenpark Emmen en het nieuwe theater moet in de aanloop naar de realisatie al zichtbaar zijn. Dat kan door middel van concrete aanknopingspunten als promotie, maar ook door nog te ontwikkelen culturele projecten waarmee de inwoners van Emmen worden betrokken bij deze bijzondere ontwikkeling."
Even verderop lezen we: "Het nieuwe theater bezit een grote zaal met ongeveer 800 stoelen en een vlakke vloer zaal van 300 stoelen of 1000 staanplaatsen. Het nieuwe theater zal jaarlijks een breed gevarieerd programma bieden van minimaal 140 reguliere voorstellingen in verschillende genres, 50 educatieve voorstellingen en 70 culturele verhuringen."
Dit seizoen biedt theater De Muzeval 110 reguliere voorstellingen, plus negen 'bijzondere evenementen' en tien 'culturele verhuringen'. Er wordt dus een flinke sprong verwacht. Bij de presentatie van de schetsen voor het nieuwe theater werd onlangs verteld dat aan een verdubbeling van het bezoekersaantal wordt gedacht: van 50.000 naar 100.000.
In de nieuwe cultuurnota is verontrustend weinig van een aanloop te bespeuren. De komende jaren is voor theater De Muzeval alleen maar minder geld beschikbaar, een bedrag dat van 1,4 miljoen euro afloopt naar 1,3 miljoen euro in 2016, terwijl de afgelopen periode jaarlijks 1,8 miljoen euro beschikbaar was.
Daar staat tegenover dat voor poppodium Apollo, toekomstig bespeler van het nieuwe theater, jaarlijks 20.000 euro wordt uitgetrokken. Voor de betrokken vrijwilligers. En dat Blanko, de jongerenvereniging die de popmuziek er bij gebrek aan zaal zo'n beetje bij deed, in de cultuurnota niet wordt genoemd.
Nu zijn er ook andere manieren om reuring te maken, om er voor te zorgen dat straks – minstens – een keer zo veel Emmenaren naar het theater gaan. Educatie bijvoorbeeld en de stimulering van participatie. Waarbij het nuttig is om te weten dat lang niet alle educatie en participatie in de theaterzalen kan plaatsvinden. Er zijn ook scholen, wijken, bibliotheekfilialen en bioscoopzalen. En er is ook een educatieve wereld buiten Emmen: Borger, Westerbork, Assen, Groningen, Amsterdam.
Het wordt nog lastig, die 50 educatieve voorstellingen. In Den Haag wordt serieus overwogen het CKV als verplicht vak af te schaffen. Scholen mogen straks zelf bepalen wat ze aan kunst en cultuur doen, wat weinig hoopvol stemt. Het lijkt er trouwens op dat in Emmen voor educatie en participatie eerder minder dan meer geld beschikbaar is – de cijferbrij is weer eens voor velerlei uitleg vatbaar.
Dan hebben we het nog niet gehad over de investering die nodig is om Emmen écht tot een complete stad te maken, tot een plaats waar krimp geen probleem is en culturele voorzieningen aanwezig zijn zoals een museum, een professioneel theatergezelschap, een levendige creatieve industrie, festivals met een eigenzinnige programmering, kunstenaarsinitiatieven – de krenten waar de samenstellers van de Atlas der Gemeenten zo dol op zijn.
Welbeschouwd is van serieus zaaien op het gemeentehuis nauwelijks sprake. In Maak het mee heeft het investeren verdacht veel weg van pappen en nathouden. Ondertussen worden de centen geteld en de turven nog eens omgedraaid. Opnieuw wordt jaarlijks 100.000 euro uitgetrokken voor 'de uitvoering van de Kadernota 2013 – 2016', hetzelfde bedrag als in de vorige periode, toen Emmen zo slecht scoorde in die Altas.
Zuinigjes dus. Helemaal afgezet tegen de 40 miljoen die de bouw van het nieuwe theater gaat kosten. Nog te ontwikkelen culturele projecten – wat zal het zijn, wat mag het kosten?
Wat lezen we verder in de concept-cultuurnota:
- Dat de komende jaren minder subsidie omgaat in het culturele leven van Emmen: van 7,2 naar 6,9 miljoen euro. De vorige periode was het een stabiele 7,6 miljoen euro.
- Dat de openbare bibliotheek Emmen in geld de grootste culturele instelling is met jaarlijks 2,6 miljoen euro.
- Dat in 2014 het het huurcontract van CBK Emmen in De Fabriek afloopt, dat het CBK geld moet inleveren en mogelijk zelfstandig moet worden.
- Dat met geen woord wordt gerept over het Van Gogh-huis in Nieuw-Amsterdam en de Collectie Brands in Nieuw-Dordrecht.
- Dat Emmen jaarlijks 50.000 euro stopt in een Fonds Museale Voorzieningen, en een geregistreerd museum telt.
- Dat het ingrijpend gereorganiseerde centrum voor de kunsten CQ verantwoordelijk wordt voor jongerencultuur, amateurkunst en wijkgericht werken.
- Dat het college professionalisering wil bereiken middels 'een blijvende investering van de gemeente in de regie op het formuleren van een vraag aan de culturele instellingen en het monitoren van de resultaten'.
Op 18 maart mogen inwoners in gesprek met de gemeente en instellingen over Maak het mee. Toegang gratis.