Kea Homan: uit het goede hout gesneden
28-12-12
Een beetje kunstenaar kan niet zonder boek. Na vijftig jaar kunstenaarschap moest ook Kea Homan (Assen, 1939) er aan geloven. In samenwerking met museumconservator Harry Tupan, vormgever Gerard Alberts en uitgeverij De Kunst stelde ze Uit het goede hout gesneden samen, een doordacht overzicht van het werk dat ze als graficus heeft gemaakt.
Homan (foto: Harry Cock) ontvangt in haar kleine bovenwoning, net buiten het centrum van Assen. Een fijne locatie, zegt ze. Alles op loopafstand, een groot dakterras bij de hand en een verdieping hoger een werkplek op maat. Assen is een goede stad, de laatste jaren helemaal. Kijk naar het museum. Misschien dat De Nieuwe Kolk wat te groot is, misschien ook niet. Of er bezwaar is dat ze een sigaret rookt.
Een boek dus. Haar allereerste, als we het cahier Hout onder druk uit 1981 buiten schouwing laten. Ze is er vreselijk blij mee. Trots ook. Voor de presentatie, onlangs in de Statenzaal van het Drents Museum, waren er wat zenuwen geweest. Achteraf nergens voor nodig. Een mooie opkomst, veel lieve woorden, een toespraak die goed liep. En na afloop bijna honderd exemplaren verkocht. Wat wil een mens nog meer?
Alles wat Homan wil tonen, staat in het boek – in woord en beeld. Michel van Maarseveen leverde een bijdrage: "De spanning tussen techniek en expresssie, tussen ambacht en emotie, geduld en heftigheid maakt haar werk zo bijzonder." Harry Cock leverde een fotoportret. Harry Tupan zette het oeuvre in perspectief. Ze liet een tekst van haar achternichtje Lizzy opnemen. Ze schreef zelf een hoofdstuk.
Het is eerder te weinig dan te veel. Niet al haar werk staat er in. Wat niet beviel, is weggelaten, geeft ze toe. In 2002 kreeg ze een Apple-computer, vanaf dat moment is ze gaan inventariseren, archiveren en selecteren. Meer dan 750 houtsneden uiteindelijk: (zelf)portretten, stadsgezichten, landschappen. Van figuratief naar bijna abstract, en weer terug. Altijd zeven drukken, waarvan ze het eerste exemplaar steeds zelf heeft gehouden.
Haar werk heeft zich verspreid over de Verenigde Staten, Duitsland, maar vooral Nederland. In bijna alle provincies is wel iets van haar te vinden. Je zult er misschien lang naar moeten zoeken, maar het moet er zijn. Ze denkt aan de vele instellingen die in het verleden kunst hebben gekocht, maar inmiddels zijn opgegaan in andere instellingen, of verdwenen.
Op academie Minerva leerde ze ook schilderen. Homan had al vlot door welke kant ze op wilde. Het maken van houtsneden vraagt veel beheersing, zegt ze. Terwijl een schilderij nooit klaar is. Het heeft met controle te maken. Met omgaan met beperkingen. Eén foute beweging met de guts-pen, en je kunt opnieuw beginnen. De combinatie van ambacht en artisticiteit maakt het interessant.
Uit het goede hout gesneden laat een ontwikkeling zien. Hoe de maakster van Brink Loon uit 1960 en Kerkhof uit 1961 in de decennia die volgen zichzelf een paar keer weet uit te vinden. Hoe ze begin jaren zeventig op een minimalistisch eindpunt belandt en daarna toch weer de rijkdom gaat bezingen, in kleur en eenvoud. Eerst in Parijs, daarna op haar dakterras.
Ze heeft het maken van kunst altijd gecombineerd met lesgegeven. Bewust. Vanwege het geld, maar ook omdat een kunstenaar voeling moet houden met de rest van de wereld. Daarnaast was ze actief in de lokale politiek, lid van het Drents Schildersgenootschap en de vereniging voor drukkers, Holt. In de tijd dat de BKR-regeling nog bestond, zat ze een tijd in de beoordelingscommissie voor Drenthe.
De laatste jaren doet ze het rustig aan. Ze wil zichzelf niet herhalen, zegt ze. Ze laat haar werkplaats zien. Ze toont haar pennen en de mangel uit Groningen die ze als graficus uit Drenthe in Friesland op de kopte tikte. Ze maakt alleen nog houtsneden als ze er zin in heeft. Dan gaat de bel en komt een man een doos drukwerk binnen brengen: kaarten voor het nieuwe jaar. Geheel eigen ontwerp. Dat spreekt voor zich.
Boek
Uit het goede hout gesneden is verschenen bij uitgeverij De Kunst. Prijs 25 euro (96 blz.) Verkrijgbaar in het Drents Museum in Assen en bij Bruna Vanderveen. Zie ook www.uitgeverijdekunst.nl