Ze is jong, gretig en nieuwsgierig. Iduna Paalman (Rolde, 1991) maakt theater bij Nizno, studeert Duits in Amsterdam, schrijft gedichten en maakt voorzichtig muziek. Maar vooral: ze heeft net haar eerste boek uit. Titel: Hee maisje! Zoveel dingen, op die leeftijd – hoe krijgt ze het voor elkaar?

Paalman (foto: Robert van Willigenburg) haalt haar schouders op. Ze wil het gewoon, zegt ze. En daarom doet ze het. "Het gaat eigenlijk vanzelf: je rolt van het een in het ander. Weet je, ik zit wel eens tot over mijn oren in de boeken op de universiteit en dan zie ik al die studenten om heen en dan denk ik: 'Jullie weten niet eens dat ik ook liedjes maak'."

Podiumdrang, een beetje. "Maar het gaat mij niet alleen om de aandacht. De uitgever van Hee maisje! zei over sommige stukken dat ik er wat meer van mijzelf in moest laten zien. Toen dacht ik: 'O? Doe ik dat dan niet? Ik laat toch veel van mezelf zien?' Nou ja, ik wil gewoon graag dingen maken. Als ik een tijdje niets heb gemaakt, word ik onrustig. Het is net als met vrienden: op een gegeven moment moét je ze zien, anders voel je je niet prettig."

Het is begonnen in een 'onderwijsnest' in Rolde. "Dat ik viool leerde spelen, was vanzelfsprekend. Maar piano leek mij nog leuker. Waarop mijn moeder zei: 'Dan ga je toch op pianoles'. En dan zei ik: 'Nee, piano speel ik juist omdat ik daarbij niets móet!' Dus ik heb het mezelf een beetje eigen gemaakt." Daarnaast was er de Vrije School, eerst in Assen, later in Groningen.

Op de debatclub in Groningen wees iemand haar op het bestaan van jongerentheatergroep Nizno. "In korte tijd met een club mensen voorstellingen maken: voor festivals als Axis in Assen of 's zomers op camping De Papaver in Sellingen. Daar heb ik veel van geleerd. Ik was 16 toen ik mij aanmeldde. Inmiddels ben ik een van de spelers die er het langst bij zit."

Haar leraar Nederlands bracht Paalman op het literaire pad. "Hij wees mij op Doe Maar Dicht Maar. Daar heb ik toen drie gedichten voor ingestuurd." In 2009 won ze tijdens dit landelijk concours voor jonge dichters zowel de jury- als de publieksprijs. Als beloning mocht ze optreden tijdens festival Dichters in de Prinsentuin. "Op het Theeveld! Ik had er nog nooit van gehoord, maar begreep dat je als beginnend dichter niet zomaar op het Theeveld mocht staan."

Een profielwerkstuk over het maken van een boek bracht haar in aanraking met proza. "Ik schreef al langer, maar maakte het nooit echt af. Door mijn werkstuk kon ik dat veranderen. Naast zelf schrijven en lezen over schrijven, wilde ik ook schrijvers interviewen. Dat zijn Edward van de Vendel, Ted van Lieshout en Sanne Parlevliet geworden. Daarna heb ik in 2010 en 2011 meegedaan aan de schrijfwedstrijd Write Now."

Van de Vendel benaderde haar voor www.abcyourself.nl, een prozaproject op internet voor jonge schrijvers. "Iedere week moest ik twee à drie stukken schrijven en Edward begeleidde me daarin. Het was een stok achter de deur. Je moest er echt mee bezig zijn. En het bood een kader. Ik vond het prettig dat het op internet gepubliceerd werd, want anders zijn het maar bestandjes in je computer."

Hee maisje! bevat een selectie uit de stukken die ze schreef voor www.abc.yourself, aangevuld met twee langere verhalen. Het boek laat zien waartoe Paalman als schrijver in staat is: heldere zinnen, frisse observaties en het elan dat bij haar leeftijd hoort. Heeft ze ambitie om schrijver te worden? Heeft ze überhaupt een idee wat ze wil worden? Ze schiet in de lach en doet een 8-jarig meisje na: "Ac-tri-cé, schrijf-stér, musical-stér." Zegt dan: "Schrijfster. En misschien ooit iets in het onderwijs. Maar nu nog niet. Nu vind ik mezelf nog belangrijker."

Eerst gaat ze een paar maanden naar Berlijn. Vanwege de studie. Duits is cool, zegt ze. "Ik denk dat het door Berlijn komt, iedereen die er is geweest, komt zo enthousiast terug. Mijn liefde met Duits heeft met vroeger te maken, denk ik, met onze vakanties. Die taal, die cultuur - het voelt vertrouwd. En als je er dan een paar maanden heen kunt… Spelen met Nizno ligt wel eventjes stil. Maar je kunt vast goed schrijven in Berlijn."

Bundel

Hee maisje! van Iduna Paalman is verschenen bij uitgeverij Lemniscaat. Prijs 12,50 euro (96 blz.). Zie ook www.idunapaalman.nl en www.abcyourself.nl.