Wij Jan Mulder
21-10-09
Jan Mulder (foto: Jan Zeeman) woont al weer enige tijd in het Oldambt. In een kast van een huis, even buiten Nieuwolda, verscholen achter wat bomen en een hek. Dat hek staat gastvrij open, maar is zo imposant dat je niet ontspannen fluitend het erf op kunt wandelen. Nee, er moet eerst op een bel gedrukt en in een glazen oog worden gekeken. Waarop de heer des huizes komt aanwandelen met een houding dat híj al die poespas niet heeft verzonnen.
Het is allemaal uiterlijk vertoon.
Eigenlijk had dat meegebrachte exemplaar van De eeuwig zoemende vliegenstrip van Erik Harteveld ook niet gehoeven. Want er dient helemaal geen ijs te worden gebroken. Het idee dat Jan Mulder (Bellingwolde, 1945) vooraf mild gestemd moet worden omdat hij zich enorm zou kunnen opwinden over schijnbare futiliteiten. ("Mijn boek niet gelezen! Hoe durft u!! Scheer je weg!!!") Volslagen misplaatst.
Hij tovert een brede glimlach in zijn met losse hand geboetseerde kop en zegt: "Erik Harteveld? Nooit van gehoord. Een groot dichter? O. Ja. Erik Menkveld die ken ik wel. Maar evengoed bedankt. Ik hou heel erg van poëzie." Waardoor we meteen weten waarom hij momenteel met Remco Campert en Bart Chabot langs de Nederlandse theaters trekt. Zo’n dertig optredens doen ze.
Maar eerst Nieuwolda. Het paard rook de stal? Nou. Nee. Het is eerder een samenloop der dingen. Of toeval. "Het is het huis", zegt Mulder die tot voor kort in Bussum woonde. "Het was van de familie. Er moest een ander dak op, het kon goed verbouwd worden. Tegelijkertijd wilde ik meer gaan schrijven, het rustiger aan gaan doen. Niet meer overal aanschuiven. Maar het is vooral het huis. En de omgeving. Moet je eens kijken", gebaart hij richting horizon.
Ja. Erg mooi. Maar dat betekent veel op en neer naar het Westen voor het televisiewerk. "Och, dat valt wel mee. Zondag doe ik het voetbal, maandag De Wereld Draait Door. Slaap ik een nachtje in Amsterdam. Het is een flinke afstand. En niet ongevaarlijk. Juist omdat je de weg goed denkt te kennen. Bekeuringen. Hard rijden."
Terug in Groningen dus, de provincie die hij als tiener verliet om in Brussel te gaan voetballen. "Dat was ook toeval", zegt hij. "Ik deed met het Groninger jeugdelftal mee aan een toernooi in Veendam. Daar speelde een Belgische club, Racing Tienen. De voorzitter daarvan kende weer de voorzitter van Anderlecht. Als de secretaris van Anderlecht een week later mijn vader in Winschoten niet aan de telefoon had gekregen... Je moet ontzettend veel geluk hebben."
Het voelde als een verlossing, vertelt Mulder. "Ik was een goede voetballer. Daar twijfelde ik geen moment aan. En ik wilde het allerhoogste. Naar Real Madrid. Maar ik had geen flauw idee hoe ik uit Winschoten moest wegkomen. Er waren toen geen makelaars, geen mensenhandelaren. Grote overgang? Anderlecht is een wijk aan de rand van Brussel, de mentaliteit verschilde niet veel van Winschoten. Het is eigenlijk het platteland. Het waren veehandelaren. Ik heb me er meteen thuis gevoeld. Ook door de taal en de tongval."
Of hij een voetballer was van de belezen soort, luidt de vraag. Nee dus. "Ik was meer van het kaarten. Maar ik had Godfried Bomans gelezen. En ik ging de stad in. Ik heb in Brussel gelééfd. Zo gek was ik niet. Anders dan Robbie Rensenbrink, die nooit in de binnenstad kwam, ging ik naar de nachtclubs. Ik verkeerde in het rijkeluishoekje. Jacky Ickx, de autocoureur. Jacques Brel heb ik helaas nooit gezien."
Mulder was al bij Anderlecht vertrokken, toen zijn eerste geschreven stukje in druk verscheen, in het Algemeen Dagblad. "Net zoals Johan Cruijff voor De Telegraaf. Met het verschil dat ík wel zelf schreef. Erbarmelijk was het. Een opstelletje van een kind." Later mocht hij het nog eens proberen, voor NRC/Handelsblad, en weer later voor weekblad De Tijd. "Toen begon ik er plezier in te krijgen, toen ontdekte ik aanleg voor het schrijven van columns."
Diezelfde periode, begin jaren zeventig, ontwikkelde hij een interesse voor beeldende kunst. "Het is begonnen toen ik in het ziekenhuis lag voor een knieoperatie en ik in de krant een foto van een schilderij zag. God, dat vind ik mooi, zei ik tegen Johanna (zijn echtgenote, red.). Koop dat voor me. Als troost. Dat heb ik wel verdiend. Naïeve schilderkunst. Een weemoedig landschap van Willem Westbroek."
Inmiddels hangt zijn huis vol schilderijen, veelal modern werk. Hij bezoekt musea en gaat galeries af. "Thuis deden wij niet aan kunst. Mijn vader speelde toneel, zelf vind ik acteren ook leuk. Vrienden als Remco Campert, Kees van Kooten en Freek de Jonge hebben me in contact gebracht met beeldende kunstenaars. Ik hou van verf. Niet van videokunst. In die zin ben ik conservatief. Ik hou van abstract. Lyrisch abstract. Niet dat romantische."
Het schrijven heeft een vlucht genomen, vooral nadat hij met Campert op de voorpagina van de Volkskrant kwam te staan. Onlangs verscheen zijn vijftiende boek, De analyticus, een bundel korte stukken. Eerder dit jaar verscheen al Labradoedel, een novelle. Mulder heeft er een handje van om te doen alsof zijn schrijfwerk weinig voorstelt. Iris in de zomer van 2003 noemt hij een bevlieging, een uit de hand gelopen grap, geschreven in een roes.
Alsof het kloeke boek, de échte roman het hoogste is. "Ik heb dat dramatische niet", aarzelt hij. "Ik ben een columnist. Een waarnemer." Iets zachter: "Een kleine waarnemer van episodes. Fragmentarisch. Ik ben niet van de spanningsboog. Het is bij mij ook – het instrument ontbreekt. Je moet het écht doen. Je de rust gunnen. En vooral: 24 uur per dag. Ik ben te verknipt. In optredentjes, toespraakjes, sidekickjes, reclametjes."
Een idee is er wel. Mulder zou een roman willen schrijven die zich afspeelt in Nieuwolda, in een tijd die achter de rug is, over overleden mensen uit de buurt. Iets met een kruidenier. Iets over grote verlangens en beperkte mogelijkheden. "Er zijn hier dingen gebeurd", zegt hij samenzweerderig. "Zelfmoord. In waterputten. Diepe waterputten. Homoseksueel in de jaren veertig. Je moet er niet aan denken."
Maar hij is er te lui voor. Terwijl hij heel veel doet. "Het is een bepaald soort luiheid. Ik ben niet iemand die aan een oeuvre bouwt, voor de overlevering. Het zal mij een zorg zijn wat ik aan de mensheid nalaat. Bij mij gaat schrijven over taal, over zinnen. Tegelijkertijd vraag ik mij af waar het echt om gaat. In het leven dan. Wat is dit? Waar sláát dit op? Niets heeft zin, schrijven ook niet. Alleen grote kunst kan nog een beetje afleiding geven."
Noem het geen onvermogen. "Ik zou me als schrijver misschien meer moeten concentreren, op iets beters dan alleen columns en hier en daar een grappig verhaaltje. Weet je, ik neem mezelf niet serieus. Ik ben niet echt ambitieus. Het fragmentarische is ook wel goed eigenlijk. Het schrijven beschouw als ik een tweede carrière, een surrogaat. Ik was een voetballer. Vanaf mijn zesde wilde ik in grote stadions spelen. Dat heb ik gedaan. Daarin heb ik niet gefaald."
Enfin.
Donderdag 22 oktober staat hij dus in De Stadsschouwburg met Campert en Chabot. Tot zoens heet het programma. Campert is de grote ster, benadrukt Mulder. "Hij is dan wel tachtig, en de stem is misschien wat minder strak. Maar wat hij met de taal kan, daar durf ik mij niet aan te spiegelen. Een zinnetje zo schrijven, dat mensen precies weten en voelen… Bart en ik mogen naast hem staan."
Nieuwe teksten? Ongepubliceerd werk? "Het is in Groningen en dan vind ik het wel leuk om iets met Groningen te doen. Ik zit te denken aan iets Veendams, aan Groningers die Nederlands proberen te praten. Dat heeft altijd iets hilarisch. Nou ja… ik zie het wel. Het wordt vast leuk. Trouwens, ken je mijn novelle Spreek en vergissing? Dat is toch wel goed hoor."
Tot zoens
Jan Mulder, Remco Campert en Bart Chabot treden donderdag 22 oktober met het literair theaterprogramma ’Tot zoens’ op in De Stadsschouwburg in Groningen. Aanvang 20.15 uur. ’Labradoedel’ en ’De analyticus’ zijn verschenen bij uitgeverij De Bezige Bij.
Als een echte groninger zuinigerd klopte de heer Blokland 20 euro uit de beurs van Jan.En dat voor Feijenoord. Jan je bent echt een huichelaar.Maar ik heb er wel van genoten.
Geplaatst door: Anne | 13-12-10 om 20:16
hoi jan we kennen elkaar of beter gezegd ik ken jou we hebben tegen elkaar lopen voetballen jij bij wvv ik in de jeugd van musselkanaal dat ik er liep was zonde van het gras je moet mij voorstellen als pieter in dat reclameblokje op de tv jullie wonnen ook met dubbele cijfers dat weet ik nog wel
de 2de keer dat ik je zag had ik net een lange treinreis achter de rug in de psu trein van assen naar bergen op zoom de rit duurde bijna 6uur
ik was net door de poort of de slagboom ging open en jij reed in je witte sportauto naar de parkeerplaats heb je daarna ook nooit meer gezien ik moest 21maanden dienen
maar geen medelijden aub ik heb 21maanden enorm gelachen de reden van deze reactie is je stukkie in het dagblad van zaterdag over coentje die ik met veel genoegen heb gelezen
ik had ook een coen moulijn ervaring
musselkanaal bestond zoveel jaar en het militairelftal kwam voetballen musselkanaal met voetballers die ook vastgekleefd waren in het veen zo leek het het was een kwartier voor tijd nog 1-1 toen kwam coentje er in en werd het vlug 3-1 ik was een jaar of 10 en lag aan de lange zijde en keek vol bewondering naar deze wereld voetballer moet zeggen dat ik laten ook qwa voetbal veel bijgeleerd heb maar kon hier alleen maar van dromen
Geplaatst door: jan fehrmann | 10-1-11 om 21:13
Meesterlijke Jan Mulder afgelopen zaterdag in Dagblad van het Noorden over het duo Tulleken-Koelewijn!Hoop vurig op een plaatsje in de Vijf Ergernissen begin volgende maand. Inmiddels heeft de specialist in Innsbruck een totaal andere lezing gegeven. (Gebrekkige kennis van het - Oostenrijkse - Duits wellicht?)
Geplaatst door: Paul van Reijen | 27-2-12 om 18:42
Beste Jan,
ik zag bij de opresentatie DWDD dat je uiterst teleurgesteld was dat het het schilderij DE Voetballers van Pyke Koch niet had kunnen kopen.
Ik weet nog een prachtig schilderijtje van de voetballers van Krijn van Dijke voor je te koop. Ik heb de afbeeldingen hier, maar heb geen mailadres van je, zodat ik het je nu niet kan laten zien. Het schilderijtje is 39 x 29 cm groot (h x b). olie op paneel en stelt voor een vangende keeper, die de bal net voor de koppende spits opvangt. Veel actie en gewoon mooi! Hetgeen je wilt. Ik hoor graag van je, dan stuur ik je de afbeelding.
Geplaatst door: Fred Kuiper | 29-3-12 om 15:07
Beste jan je kent mij niet maar ik heb een voetbal gerelateerde vraag ik zag gister een tv uitzending over johan die 65 wordt en zag jouw ook trainen met hem bij ajax mijn vraag is er een die je ongetwijfeld al heel vaak is gesteld(maar niet door mij....)hoe was het om met johan samen te spelen/reizen etc etc ik hoop van je te horen groet Olav.
Geplaatst door: Olav | 24-4-12 om 11:57
Hallo Jan,
Als noorderling (Harkstede) wil ik je wat vragen. Je zin: "Ik was een goede voetballer, maar ik had geen flauw idee hoe ik uit Winschoten moest wegkomen..." die raakte me.
Ik schrijf kinderliedjes, de kinderen noemen me Karin de Liedjesmamma en ik heb 7 maanden geleden mijn eerste liedjesboek+CD uitgegeven en 3 maanden later mijn 2e liedjesboek+CD. Inmiddels zijn er 4000 exemplaren verkocht! Dus het gaat SUPER, alleen... 'ik heb geen flauw idee hoe ik uit Harkstede weg moet komen!' Daarmee bedoel ik: hoe kan ik landelijke bekendheid krijgen?
Ik zou je zo graag willen spreken/mailen hierover.
Om je een beeld te geven van mijn werk, zie http://www.liedjesmamma.nl/liedjeskalender_jakkibah.php
Ik hoop van je te horen, Jan.
Vrolijke groet, Karin
Geplaatst door: Karin Holscher | 26-4-12 om 0:03
Hi Jan
Van mijn neef en zwager, en wat andere mensen kreeg ik een copie van je column "Mick" toegestuurd hier in de USA.
Heel bijzonder. We hebben 3 dingen gemeen. We hebben Edward goed gekend; jij als vriend, ik als broer (laatste keer dat ik jou sprak was op zijn begrafenis),
we missen de Vissersdijk en
we missen Edward.
Zoals Gerda mij schreef. Heel dierbaar. Dank je wel
Jan Lucas Kuiper
Geplaatst door: Jan Lucas Kuiper | 5-12-12 om 13:09
Hallo Jan,
Ik kan je wel zoenen na je tirade over de windmolens in DWDD. Ik vecht al meer dan tien jaar tegen die krengen. Ze verpesten niet alleen ons landschap, maar ook hechte gemeenschappen. Weet je dat die maffia het heeft gepresteerd een actievoerder in Termunterzijl te dreigen met beslag op zijn woning? Het is echt maffia. Ze vertellen leugens over opbrengsten en niet de waarheid over de gevolgen. Het gaat onder het mom van het milieu alleen maar om de euro's. Ons dierbare landschap wordt op een vreselijke manier verpest.
Heel erg bedankt voor je steun. Fijn dat je het ook over Friesland en Flevoland had.
Ga aub door met deze opmerkingen.
Groetjes,
Annie Jongedijk
Geplaatst door: Annie Jongedijk | 10-4-13 om 16:48
Beste Jan Mulder,
Meesterlijk, je column deze week in het DVHN, truly beregoed!
Geplaatst door: A. van Eerden | 29-3-14 om 9:46
Beste Jan,
Sedert jouw optredens op de Belgische Televisie ben je
nog meer in mijn achting gestegen jouw spitante optredens
met terugblik op de matchen super, onverbloemd, en raak.
Daar je een man naar mij hart bent nodig ik je uit om een
week-end in mijn boeiende stad OOSTENDE te verblijven.
Jouw trouwe 75 jarige fan,
Eddy Velghe 0032 477 28 69 50
Geplaatst door: Eddy Velghe | 12-7-14 om 11:52
Hier is Joep Bergholtz uit Maastricht, Broer van Gerard (pummie), oud voetbalcollega van jou bij Fijenoord en Anderlecht. Samen met mijn broer heb ik nog bij MVV gespeeld,onder andere met fons van Wissem uit Margraten.
Jammer genoeg zijn mij broer en ik uit elkaar gegroeid, en hebben sinds enige tijd ook onenigheid over de eigendomsrechten van de destijds door Anderlecht verstrekte MGB, waarvan jij toen een wit exemplaar gekregen hebt, en Gerard een groene.
Door omstandigheden heb ik de MGB die ik van Gerard heb overgekocht in goed vertrouwen gestald bij mijn neef aangezien ik zelf geen opslagmogelijkheid daarvoor had.
Inmiddels is mij bekend geraakt dat de desbetreffende auto gesignaleerd is op het aan hem toegekende adres in Lanaken.
Ik weet niet hoe de contacten tussen jullie op dit moment verlopen, maar mogelijk kun je met jouw connecties iets bewerkstelligen waardoor de kou uit de lucht kan worden geblazen
Geplaatst door: joep Bergholtz | 27-11-14 om 19:28
mIjn telefonnummer is 043 34705 Mijn adres is Roserije 155A 6228 DM te Maastricht. Bij vorbaat mijn dank voor je eventuele bemiddeling.
Geplaatst door: joep Bergholtz | 27-11-14 om 19:36
Hallo,
U kent mij niet en ik ken u alleen van de tv. Alleen ik woon nu in Bellingwolde en u komt daar weg. Nu heb ik een vraag , wilt u mij en mijn kinderen van school helpen. Wij als klein schooltje kunnen geld winnen voor het schoolplein. Maar we moeten opboksen tegen grote steden. We moeten heel veel emailstemmen vinden die hun stem moeten bevestigen. Hoop dat u wil helpen als oud bewoner van bellingwedde.
Het gaat om stichting voor elkaar en Obs de vlonder uit wedde en stemmen kan tot A.s vrijdag 12.00
Alvast bedankt.
Juf Gerda
Geplaatst door: Juf gerda | 8-6-15 om 20:16
Deadline gehaald!
Het tweede boek Niet ja, is Nee, is als pdf te downloaden! Op deze link ook Freedom en Vrijheid-John Deeh!! http://musica-de-holanda.biz/Niet%20ja,%20is%20Nee.html …
Vr. Groet,
John D. Kruse
Geplaatst door: John D, Kruse | 16-10-15 om 11:53
jan ben nog geen twee weken eigenaar van perseel 49 rhederweg bellingwolde ik voel de geschiedenis al door me heen gaan wat prachtige plek uitzicht het mooie deutse woud en het mooie lethe voel me als opnieuw geboren altijd mooie opkomende horizon hier voel ik me thuis ,Maar zeer triest dat voorheen stad /dorp bellingwolde als sneeuw voor de zon is verdwenen,En dit belangrijke deel vergeten is door ons rijke nl geen geld voor was ,Hadden ze maar ons gas uit groningen niet voor weinig verkocht aan italie maar normale per jaar afspraak en niet eeuwig en de wining winsten van gas bellingwolde maar opgebouwd .
Geplaatst door: hoving | 28-2-16 om 1:54
Beste jan, wat heb ik genoten van je rake en onverbloemde commentaar op belgië 1 van de duffe wedstrijden EK. Begrijp hoe je, je voelt, als echte groninger, als je zegt" ze verdienen miljoenen en kunnen nog geen doelpunt maken. Ben 75 jaar geleden geboren in Winschoten, woon al 30 jaar in limburg en de groningse humor zullen ze nooit helemaal begrijpen. Op de lagere school in winschoten zat in die tijd ook een meisje uit Nieuwolda en die kwam met een bus van de Gado naar school, haar vader was buschauffeur. Ze heet Johanna Sinot. Als je haar kent, doe haar de groeten van antonia zuidland.Bedankt he
Geplaatst door: Antonia Zuidland | 11-7-16 om 0:21
Dag Heer Mulder,
Zou ik U een vraag mogen stellen? Een paar maanden geleden had U het over de werking en bijwerkingen van OXYCODONE. Helaas heb ik het gehele artikel niet gehoord. Ik gebruik dat spul noodgedwongen al jaren, en zou er graag wat meer informatie van willen vernemen. Vr.Groet: Willem.
Geplaatst door: W.Vos | 9-5-17 om 18:59
Hoi LUL Mulder,
je bent een salon socialist dikke biefstuk vretende, diknek.
Was maar CaMU gebleven alleen de Ca, is gewoon een mens gebleven en jij bent een veelvraat geworden.
Geplaatst door: theo van Gemert | 2-8-17 om 17:43
Beste Jan, moet eerlijk zeggen, dat je met het ouder worden ook chagrijniger wordt. Bij het commentaar op Belgie 1 over het WK voetballen
Kan er geen lachje meer af. Vondt het ook heel sneu, dat je de trainer van duitsland zo weg zette, toen deze voor zijn spelers op kwam. Dat had ik toch echt niet van een “ echte groninger “ verwacht.
Ik ben er trots op een echte groningse uit Winschoten te zijn. Heb nog altijd heimee naar mijn Home-land en dat na 35 jaar Limburg..
Lach a.u.b. eens, dan ben je ook veel “ knapper “ !!
Met hartelijke groet, Antonia Zuidland
Geplaatst door: Antonia Zuidland | 1-7-18 om 22:37
Beste Jan,
Ik heb biologie gestudeerd en het boek "Linn" met subtitel "De zegen van het extreem veel ouder worden, de maatschappij op zijn kop. Fictie of werkelijkheid in 2050?" geschreven. Tot nu toe nog zelf uitgegeven (70 exemplaren) en ik wil je graag er één van toesturen.
Mag ik je adres ontvangen?
Met dank en vriendelijke groet.
Peter van Donk
Geplaatst door: Peter Johan van Donk | 17-5-19 om 23:34
Beste Jan,
Vanmorgen zag ik een aflevering van je programma over onsterfelijkheid,
Ik vind dit interessant en je was in gesprek met Jacobine. Nu wil het toeval dat daarna een aflevering van Jacobine een gesprek vertoonde met de schrijver Bas Steman. Wat zou het mooi zijn als jij met hem een gesprek zou hebben, daar zou ik heel nieuwsgierig naar zijn hoe je dan zou denken.
Ben zo benieuwd naar een reactie,
Vriendelijke groet,
Esther IJssels
Geplaatst door: Esther IJssels | 9-6-19 om 9:07
Beste Jan,
Hierbij een interessante website over de onsterfelijkheid, die ik vond.
www.extraterrestrial.nl
Groet,
Don
Geplaatst door: Don | 9-6-19 om 9:13
Beste meneer mulder heb u een paar weken geleden een foto uit u ajax tijd gestuurd om te signeren voor mij heb het gestuurd naar u huisadres heb al veel van u oud ploeggenoten had er retour envelope bij gedaan
Hartelijk dank alvast
Met vriendelijke groeten
Ronald van ieperen
Geplaatst door: Ronald van ieperen | 10-10-19 om 13:34