Hans Visser bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork
28-9-09
Voor de tweede P.A.I.R. – portable artist in residence – stuurde coördinator Henry J. Alles van de PeerGroup ons halverwege Hooghalen en Amen het bos in. Dit keer waren de gestapelde zeecontainers aan de rand van Herinneringscentrum Kamp Westerbork geplaatst. Componist, muzikant en geluidsdocumentenmaker Hans Visser uit Groningen mocht ze drie weken gebruiken als woon- en werkruimte voor zijn visie op het thema landschap en herinnering.
Woest & Ledig woonde op 26 september de presentatie van de eerste resultaten bij en trof Visser aan in het gezelschap van vier muzikanten. De periode daarvoor had hij bij nacht en ontij het gebied van Kamp Westerbork verkend, geluidsopnamen gemaakt en gewerkt aan een grafische partituur met muziek die ergens het midden houdt tussen hedendaags klassiek en geïmproviseerde muziek.
Het ‘schuldig landschap’, zoals Armando het ooit formuleerde, diende daarbij als belangrijkste inspiratiebron. Visser voedde zich met gewassen uit de buurt (mais, aardappelen) bezocht het herinneringscentrum, zocht contact met bewoners, sprak met voorbijgangers en liet zich leiden door het cultuurlandschap. Ondertussen las hij de dagboekaantekeningen die Philip Mechanicus (1889 – 1944) maakte tijdens zíjn verblijf in Westerbork.
De grafische partituur is een verhaal op zich. Visser, onlangs begonnen aan een conservatoriumopleiding, hanteert geen notenschrift, maar gebruikte bij zijn Westerbork-project tekens die door zigeuners worden achtergelaten om elkaar te informeren over een gebied en hun bewoners. Hoewel wel degelijk leidend en sturend, mogen musici de tekens vrijelijk interpreteren, met als gevolg dat de uitvoering keer op keer anders uitpakt.
Bedoeling was aanvankelijk het stuk uit te voeren met musici uit de omgeving. Maar dat bleek iets te veel gevraagd. Het duurt langer dan drie weken om contact te leggen met musicerende Drenten, concludeerde Visser. Daarop benaderde hij een aantal straatmusici uit Groningen voor zijn project, Oost-Europeanen die hun brood verdienen bij de ingang van de Albert Heijn.
Net als de eerste P.A.I.R van Maarten Heijkamp is het tweede verblijf op locatie bedoeld als onderzoek. De komende periode wil Visser gebruiken om zijn compositie verder uit te werken en zijn veldopnamen te documenteren.