Henry J. Alles van de Peergroup heeft iets nieuws bedacht: twee zeecontainers die als tijdelijke woonwerk-plek voor kunstenaars in het landschap kunnen worden gezet. De afgelopen weken stond de zogeheten portable artist in residence – kortweg P.A.I.R. – op een lastig te traceren plek waar de provinciegrenzen van Drenthe, Friesland en Groningen elkaar schijnen te raken, bij Allardsoog. Eerste gebruiker was Maarten Heijkamp (foto) uit Deventer.

In Allardsoog waren de containers op elkaar geplaatst. De bovenste werd door Heijkamp gebruikt als woonvertrek en kantoor. De onderste had hij vertimmerd tot een uit de kluiten gewassen camera obscura inclusief donkere kamer. Over de precieze plek van de P.A.I.R. had Heijkamp niets te zeggen. Het bleek een weiland met een weids zicht, niet ver van het gelijknamige Natuurvriendenhuis. Veel gras en grond, een paar koeien, in de verte een bomenrij en nog verder verspreid een paar huizen.

Om ‘de leegte’ voor de lens te vullen had Heijkamp bij een boer een fors en fijn geurend stuk persvoer op de kop getikt en zó voor de lens laten plaatsen dat hij er met zijn mega-camera een foto van kon maken. Op de laatste dag van zijn verblijf hing het gefotografeerde object aan de wand van zijn wooncontainer. Het was een ter plekke ontwikkelde monumentale plaat waarop een nieuw beeld was te zien, gemaakt met aloude fototechniek.

In het werk van Heijkamp draait het niet om het gefotografeerde, maar om het uiteindelijke resultaat. In dit geval om een fascinerende afbeelding in zwart-wit die de vorm en de structuur van iets laat zien waarvan de kijker waarschijnlijk nooit zal weten dat een stuk persvoer aan de basis stond. Geen werk van een fotograaf die de werkelijkheid wil afbeelden, maar van een beeldend kunstenaar. Iemand die tevens een subtiel commentaar levert op de wijze waarop wij ons suf fotograferen in de hoop iets vast te houden van wat alweer voorbij is.

Het is wat het is, niet wat het was.

De opstelling van de P.A.I.R. in Allardsoog was mede bedoeld om publiek en kunstenaar met elkaar in contact te brengen. Hoewel veel tijd was gaan zitten in het installeren, greept Heijkamp de gelegenheid aan om de omgeving te verkennen, collega’s in het Noorden te ontmoeten, vreemde objecten te ontdekken (een kraaienvanger) en om zijn ‘werkproces’ vast te leggen. Uiteraard met behulp van zeer veel foto’s. Veelal digitaal geschoten en opgeslagen op een laptop.

Na Allardsoog volgen nog twee andere P.A.I.R.-opstellingen, met andere kunstenaars: een in Amen en een in Emmen.