‘Halbo C. Kool verdient eeuwig literaire roem’
Harm de Jonge over 'Tjibbe Tjabbe' en de Gouden Uil

Een sprong voorwaarts met Barbara Stok

StokDanMaakJeMaarZin Op bladzijde 49 van het nieuwe album Dan maak je maar zin gebeurt het. Barbara Stok en Ricky lopen langs een billboard waarop een schoonheidsmiddel wordt aangeprezen. “Gek eigenlijk”, zegt Barbara. “We vinden allemaal eerlijkheid een belangrijke waarde.  Maar toch laten we ons dagelijks voorliegen door de reclame. (…) Best absurd dat we dat gewoon pikken.”

 

Het zit niet in de open deur die Stok – als vanouds schijnbaar achteloos en zéér fijntjes – met deze strip open trapt. Het zit in de kleur. Dat de omslagen van haar boeken in kleur zijn, is niets nieuws. Maar wel dat haar strips óók in kleur worden gedrukt. Stok was altijd van de zwarte lijnen en het vele wit. Ineens ziet haar minimalistische tekenwerk er heel anders uit.

 

En daar blijft het niet bij. Op pagina 52 fietsen Ricky en Barbara van Groningen naar Appingedam. Keurig binnen de kaders, dat nog wel, maar ook hier heeft het vele wit plaatsgemaakt voor kleur. Sterker, het vertrouwde klare lijn-decor is vervangen door foto’s van het Groninger landschap: door gras, boemen, huizen en zee.

 

Nog weer verder krijgen we hele lappen tekst. Eerst nog twee getekende plaatjes bij even zoveel getypte regels. Maar tegen het einde een fotopagina met onderschriften en gevolgd door een complete pagina met louter woorden. Dat de graphic novel in de mode is, mag bekend worden verondersteld. Maar dit lijkt meer novel dan graphic.

 

Na vier volwaardige stripalbums laat Barbara Stok met Dan maak je maar zin zien dat je als stripmaker trouw kunt blijven aan je uitgangspunten en toch niet herhaling hoeft te vervallen. Dat zit niet alleen in de hierboven beschreven nieuwe toepassing van andere beeldtechnieken. Het zit ook in haar manier van vertellen én in wat ze de lezer duidelijk wil maken.

 

Autobiografisch is het nog steeds, maar de rol van het personage Barbara Stok is beduidend kleiner. Vertrekpunt is dit keer Guus, de broer van Ricky die op 49-jarige leeftijd aan een hartaanval overlijdt. Stok grijpt zijn dood aan voor een verhaal waarin de zin van het leven centraal staat. Een pittige opgave inderdaad, maar ze brengt ‘m tot een goed einde.

 

Een aantal tekeningen in dit vijfde album stond eerder in Dagblad van het Noorden, NRC.Next, de Volkskrant en andere publicaties. Het idee dat losse, wel degelijk op zichzelf staande strips later als puzzelstukjes in een groter geheel blijken te passen, maken de prestatie van Stok zeer bewonderswaardig. Deze tekenaar doet niet zomaar iets en laat zich niet leiden door de waan de dag. Aan dit werk gaat een serieuze visie vooraf.

 

Dan maak je maar zin is een indrukwekkende sprong voorwaarts.

 

Boek: Dan maak je maar zin. Auteur: Barbara Stok. Uitgever: Nijgh en Van Ditmar. Prijs: €14,90 (128 blz.)