Foto: Jan Glas 

Coen Peppelenbos is een van de meest prominente figuren in het literaire leven van Noord-Nederland. Hoofdredacteur van tijdschrift Tzum, redacteur bij uitgeverij Kleine Uil, co-auteur van twee vrolijke homoromans, actief weblogger, recensent voor de Leeuwarder Courant, interviewer van auteurs en sinds vorig jaar tevens dichter. Het enige wat nog op zijn CV ontbrak was een serieuze roman.

Sinds afgelopen zaterdag is ook die opdracht volbracht. In kasteel Het Nijenhuis in Heino, niet ver van zijn geboortedorp Raalte, presenteerde Peppelenbos (1964) zijn Victorie. Zes jaar heeft hij aan het boek gewerkt, met onderbrekingen. Als mensen hem vragen waar zijn officiële debuutroman over gaat, breekt het zweet hem uit. “Ik vind het vreselijk moeilijk om al dat werk in een paar zinnen samen te vatten”, zegt hij.

Victorie vertelt hoe drie jongeren op het platteland hun grenzen verkennen. Wat onschuldig begint met het uitdagen van docenten loopt uit de hand: er valt een dode, er wordt iemand gevangen en misbruikt, er wordt een stille tocht gehouden en er lijkt zelfs volksbeweging te ontstaan. Het verhaal wordt verteld vanuit verschillende perspectieven en handelt over populisme, cynisme in het onderwijs, ontluikende liefde en benepenheid op het platteland.

Victorie begint als een zedenschets over massahysterie. “Eigenlijk begrijp ik er niets van, dat mensen ergens massaal achteraan willen lopen”, verklaart Peppelenbos. “Ik hou zelf meer van drie keer nadenken. Ik hou van twijfel. Zo’n Rita Verdonk die haar standpunten laat afhangen van wat volk wil, dat vind ik helemaal erg. Daar komen alleen maar domme dingen van. Besturen moet je overlaten aan mensen die dat kunnen.”

In de roman speelt toeval een belangrijke rol: de hoofdpersonen worden buiten hun wil meegesleept. Peppelenbos gelooft niet in een plan de campagne. “Ook niet tijdens het schrijven. Toen ik aan Victorie begon dacht ik aan een charismatisch biseksueel personage dat in de politiek beland. Nadat Pim Fortuyn werd doodgeschoten, heb ik hele stukken van mijn manuscript weggegooid.”

De suggestie dat hij een pamflet wilde schrijven, wordt verworpen. “Ik ben niet zo boodschapperig. Mijn opvattingen zijn niet zo uitgesproken dat ik daar een hele roman aan wilde ophangen. Het ging mij op de eerste plaats om het vertellen van een goed verhaal dat met plezier gelezen kan worden en langer meegaat dan drie jaar. In de literaire kritiek worden romans die voortdurend naar zichzelf verwijzen hoger aangeslagen dan verhalen met een kop en staart. Ten onrechte, vind ik.”

Peppelenbos komt oorspronkelijk uit Salland, een regio die in Victorie weinig fraai wordt afgeschilderd. “Als jonge homoseksueel is Raalte niet de meest prettig omgeving om op te groeien”, vertelt hij. “Er is ooit een plan gelanceerd om midden in het dorp een homohotel te openen. Dat leidde tot een waar volksgericht. Het zegt veel dat ik pas in Groningen mijn coming out beleefde.

Salland is een wat vergeten streek, schetst de schrijver. “Voor moderne kunst moest je naar Heino. Er was één boekhandel in het dorp, die ging dicht toen ik naar Groningen verhuisde. Nu is er alleen nog een Bruna, met achter in de winkel wat literatuur en een zielig plankje poëzie: Nel Benschop, Toon Hermans, de bloemlezingen van Rainbow. Raalte heeft één schrijver voortgebracht. En dat ben ik.”

Hoewel Peppelenbos nauw verbonden is aan uitgeverij Kleine Uil, is Victorie verschenen bij De Arbeiderspers. Een kwestie van ambitie: “Ik wil meedoen met de rest van Nederland en dan is het verstandig om je eerste serieuze boek uit te laten geven door een grote uitgever. Als je werk uitbrengt bij een uitgever in Groningen, is de entree gewoon anders. Zeker bij de landelijke pers. Ik heb nu veel meer moeten vechten voor mijn roman. Daar is het boek niet slechter van geworden.”

Boek en interview

‘Victorie’ van Coen Peppelenbos is verschenen bij De Arbeiderspers. Prijs: €16.95 (blz. 198). Zaterdag interviewt de schrijver in het Gevangenismuseum in Veenhuizen de auteur Rascha Peper. Aanvang 20.10 uur. Een week later, 21 juni, praat hij in Athena’s Boekhandel in Groningen met Ellen Deckwits over zijn eigen roman. Aanvang 16.00 uur.