Jazz en literatuur kunnen heel goed door een deur, stelt de organisatie van het Groninger jazzfestival Midnight Express. En dus is het niet verwonderlijk dat Remco Campert zaterdag een optreden verzorgt met het Benjamin Herman Kwartet.

Genieten van een rustige oude dag is er niet bij voor Campert. Wat heet: op 78-jarige leeftijd lijkt hij productiever dan ooit. Sinds de eeuwwisseling is Campert ieder jaar goed voor minimaal drie titels – novelles, columns, gedichten, luisterboeken. Voor deze zomer is zelfs een volwassen kinderverhaal aangekondigd: Oom Boos-Kusje en de kinderen. Alsof er op de valreep nog iets ingehaald dient te worden.

Zaterdag, als de gezondheid het toestaat, brengt hij een bezoek aan Groningen. Het is zijn tweede dit jaar, want in februari deed hij de Martinistad ook al aan, toen als onderdeel van het literaire festijn Saint Amour. Dit weekend voegt Campert zich bij het Benjamin Herman Kwartet, het gezelschap rond jazzsaxofonist Benjamin Herman.

Camperts voorliefde voor jazz gaat ver terug. In 1955 dichtte hij over Charlie Parker: ‘Hij maakte mijn jeugd, mijn beste seizoen, mijn april, mijn zuiver en begrepen woord’. Over Chet Baker in 1959: ‘Zijn stem is een zachte regen als de kleine voeten van het vreemde meisje op het tapijt. Voor in zijn mond zingt aarzelend de liefde’. Over Eric Dolphy in 1965: ‘Het staat vast dat alle mensen sterven, maar van alle mensen het eerst de jazzmusici.’

Het is niet voor het eerst dat Campert met een muziekgezelschap samenwerkt. Zo gaf hij vijf jaar geleden in Amsterdam samen met de Corrie Binsbergen Band een uitvoering van de novelle Als in een droom waarbij improviserende musici en een strijkwartet reageerden op de karakterische vertelstem van de schrijver.

De samenwerking met Benjamin Herman vloeit voort uit de eind vorig jaar verschenen cd Campert en die cd is weer het vervolg op een filmportret van Campert, Tijd duurt één mens lang, waarvoor Herman de muziek de leverde. Kort geleden bracht uitgeverij De Bezige Bij het portret uit als dvd, samen met een cd waarop Campert gedichten van zijn jongste dichtbundel Nieuwe herinneringen voorleest.

De film Tijd duurt één mens lang oogt aanvankelijk wat krampachtig. Campert ontvangt de makers een aantal keren in zijn werkkamer waar hij antwoord geeft op vragen over leven en werk. De filmers lijken behoorlijk onder de indruk van zijn status – er ontstaat al snel een schoolkrantsfeer die nog eens wordt versterkt doordat Campert heel bereidwillig blijft meewerken terwijl hij denkt: ‘Ach die kinderen’.

Toch levert het wel wat op. Zoals een exposé over de voorkeur voor de oude Mickey Mouse; Campert sjouwt steevast een beeldje mee naar zijn tweede huis in Frankrijk. En een terugblik op zijn chaotische kinderjaren bij tantes omdat zijn moeder actrice was en zijn vader al snel vertrokken. Meest indrukwekkend is het deel waarin hij over zijn eigen rol als vader vertelt en hoe moeilijk hij dat kon combineren met zijn schrijversschap.

“Als je egocentrisch bent, is er weinig ruimte voor kinderen”, prevelt Campert. “Als ik het anders had gedaan, dan had ik mijn reden van bestaan moeten opgeven. Als ik er al aan denk, dan raak ik helemaal in de war. Wat ik had dan moeten doen? Dit is het enige wat ik kan. (…) Een warme vader ben ik nooit geweest. Wat dat betreft herhaal ik de zonde van mijn ouders, zeker van mijn vader.”

Tussen de antwoorden door leest Campert gedichten en weerklinkt de muziek van Benjamin Herman. De jazz en poëzie komen samen als hij vertelt over Lamento uit 1995, een van zijn bekendste gedichten. “Het is ontstaan vanuit een opdracht iets te maken met een musicus. Ik wilde iets schrijven met een thema dat steeds terugkeert en wordt uitgebreid, zoals jazzsolo’s dat ook doen.”

Lamento staat twee keer op de cd Campert, de score bij Tijd duurt één mens lang. In de eerste uitvoering horen we de interpretatie van Herman, in de tweede versie doet de dichter zelf ook mee. Omgeven door onder meer lyrische saxofoonklanken en de piano van Gideon van Gelder leest hij voor: ‘Hier nu langs het lange diepe water/ dat ik dacht ik dacht dat je altijd maar/ dat je altijd maar…’.

Optreden en dvd

Remco Campert voert zaterdag in de USVA in Groningen de cd Campert uit met het Benjamin Herman Kwartet. Aanvang 15.00 uur, entree €12. De cd/dvd Nieuwe herinneringen/Tijd duurt één mens lang is verschenen bij De Bezige Bij. Prijs: €19,90.