Doorstart voor 3voor12/Overijssel
Poëziefragmenten op etalages in Hoogeveen

Overijsselse geschiedenis in een klein boekje

Ane

De slag bij Ane als diorama in  het Nationaal Tinnen Figuren Museum te Ommen.

De stapel blokboekjes van uitgeverij Waanders begint vervaarlijk hoog te worden; nog even en je kunt er een schoorsteen van bouwen. Het Overijsselse Geschiedenis Boek is de zoveelste uit de reeks waarin kunst danwel cultureel erfgoed centraal staat. Opnieuw wordt met veel afbeeldingen – een per bladzijde – en weinig tekst een overzicht gegeven van een afgemeten onderwerp, in dit geval de geschiedenis van Overijssel in 360 ‘beeldrijke fragmenten’.

Met acht tijdvakken is de opzet vergelijkbaar met het Drenthe Boek dat Michiel Gerding en Martin Hillenga eerder dit jaar samenstelden. Jan ten Hove dook namens het Historisch Centrum Overijssel (HCO) in de archieven en keerde terug met ‘een veelkleurig mozaïek dat vertelt over de wording van het landschap, over mensen en machten over grote en kleine gebeurtenissen van prehistorie tot tegenwoordige tijd’.

De parallel met Drenthe is in meerdere opzichten aardig. Want ook in Overijssel begint de geschiedenis met Neanderthalers, een handvuistbijl en een hunebed - resten daarvan werden in 1957 bij Mander opgegraven. Andere lijntjes vormen het optreden van bisschop Radboud, die in 917 in het onherbergzame Drenthe ernstig ziek werd en in Ootmarsum stierf en de fameuze slag bij Ane tussen bisschop Otto van Lippe en de Drentse boeren in 1227.

Ook het Overijsselse Geschiedenis Boek is bedoeld als bladerboek met ‘leuke en interessante weetjes’. Zoals dat Giethoorn haar naam heeft te danken aan de vele geiten die rond 1300 werden aangetroffen door de Sint Maartenslieden, een groep religieuze boetelingen, dat de Dedemsvaart in 1809 net zo’n fiasco werd als later het Oranjekanaal in Drenthe en dat de Maatschappij van Weldadigheid ook bij Ommen een opvoedingsgesticht heeft opgericht.

En net als in de Drentse variant ligt de nadruk op vooruitgang en welvaart, niet op rampen en ellende. Al mag niet onvermeld blijven dat de vuurwerkramp van Enschede in 2000 bijna anderhalve eeuw eerder werd voorafgaan door de stadsbrand van 1862. ‘De totale verwoesting stelt fabrikanten in staat nieuw fabrieken met moderne machines te bouwen, waardoor de textielindustrie snel expandeert en de stad een ongekende groei doormaakt’, schrijft Ten Hove optimistisch.

Overijssel is altijd een rijke(re) provincie geweest, ook in cultureel opzicht. Dat valt onder meer af te lezen aan de aandacht voor kunstenaars als Hendrick Avercamp, Belcampo, Willem Wilmink, Jan Cremer en Herman Brood. Die rijkdom wordt nog eens onderstreept op de laatste pagina. Werd het Drenthe Boek afgesloten met het overlijden van Henny van Andel, Van Hove stopt met de opening van het Historisch Centrum Overijssel. Een klein, maar veelzeggend verschil.

Boek: Overijsselse Geschiedenis Boek. Auteur: Jan ten Hove. Uitgeverij: Waanders. Prijs: €14.95 (384 blz.)