Woest en Ledig

Het Bureau van Voskuil op het verlanglijstje

Uit: Dagblad van het Noorden 1/12/2020

Uitkijken naar DichtLicht van Lambert Kamps

Afgelopen zomer schreef ik over muziekvideopaviljoens. Speciale aandacht ging daarbij uit naar het Tschumipaviljoen op het Hereplein in Groningen, een weinig voor de hand liggende expositieplek waar al sinds 1990 kunst wordt getoond.

Op de achtergrond speelde iets met het wel of niet doorgaan van een subsidie voor de komende vier jaar. Ik heb daarna niet meer gevolgd hoe dat is afgelopen. Sorry daarvoor, maar de boog wil niet altijd gespannen staan.

Nu ontving ik een persbericht van de mensen achter, onder, voor of van het paviljoen waarin voor komende vrijdag een nieuw project wordt aangekondigd. De openingshandeling wordt verricht door Paul de Rook, de wethouder die wel of niet de subsidie wil(de) continueren.

Citaat uit het persbericht: 'Binnen de programmering van het Tschumipaviljoen ligt in de herfst en winter de nadruk op projecten waarbij van uiteenlopende lichtbronnen gebruik wordt gemaakt. Deze traditie continueren wij met DichtLicht van Lambert Kamps.

Met een lampsysteem dat functioneert als een uitvergrote ‘display’ kunnen letters en woorden worden gevormd. De display bestaat uit rasters van staaflampen. Deze lampen, die pneumatisch worden aangedreven schuiven langzaam in en uit gesloten kokers. Een programmering zorgt er voor dat er woorden en tekst ontstaat.

Dit resulteert in een display met vierkantige letters  waarmee woorden worden opgebouwd die langzaam te voorschijn komen en weer verdwijnen. Hiermee ontstaat een tekst die gebaseerd is op een gedicht van de dichter Tjitse Hofman.'

Bijgevoegd filmpje laat een vergelijkbare installatie van Kamps zien gebaseerd op een tekst van Renée Luth, eerder dit jaar.

IJzerkoeken by Hans Muller in Museum Coevorden

Afgelopen woensdag is in het Stedelijk Museum Coevorden alsnog de tentoonstelling IJzerkoeken by Hans Muller geopend. Te zien is onder meer hoe Muller traditionele ijzerkoekenijzers van gietijzer opnieuw heeft ontworpen. Ook worden schetsen en modellen getoond die Muller maakte voor de Vonkenwand en de Viraal-spiraal, twee van zijn kunstwerken voor het stationsgebied in Coevorden.

Uit het persbericht: 'De interesse van Muller in de geschiedenis van Coevorden en zijn treffende vertaling ‘van vroeger-naar-nu’ in opvallende kunstwerken waren voor de museumdirectie aanleiding om hem te vragen een ontwerp te maken voor een ouderwets, maar toch nieuw ijzerkoekenijzer. In 2020 is het 250 jaar geleden dat het IJzerkoekenoproer plaatsvond.'

Bedoelde oproer is een volksopstand op 22 december 1770 omdat de kerkenraad en de gemeenteraad in Coevorden een einde wilden maken aan een nieuwjaarstraditie waar flink bij gedronken werd. Na het smijten met stokken en stenen en iets van een belegering van het raadhuis werd het verbod ingetrokken. Het oproer wordt sinds een aantal jaren in Coevorden herdacht.

IJzerkoeken by Hans Muller is te zien tot en met 28 maart 2021. Tickets via www.museumcoevorden.nl.

Cultuurprijzenregen op komst in Drenthe

Het seizoen van de Drentse cultuurprijzen is in alle hevigheid gaande. Nadat eerder deze maand Daniël Lohues werd uitgeroepen tot winnaar van de Culturele Prijs van Drenthe 2020 zijn nu data geprikt voor de bekendmaking van de Drentse Talentprijs Cultuur en de Drentse Anjer Prijs.

De Talentprijs wordt 3 december uitgereikt. Dat gebeurt op de stoep van de drie genomineerden: celliste Mare Keja uit Anderen (foto), singer-songwriter Hannah Mae uit Weerdinge en schrijver Richard Zuiderveld uit Emmen. De winnaar ontvangt 2.500 euro en een kunstwerk van Els Mondt. De twee niet-winnaars krijgen elk 500 euro.

De Drentse Anjer Prijs wordt 11 december uitgereikt op het provinciehuis in Assen. Genomineerden zijn het Drents Jeugdorkest, Plaatselijk Belang Valthe en Puppet International uit Meppel. Deze prijs – 5000 euro – is ingesteld door het Prins Bernhard Cultuurfonds en bedoeld als waardering voor organisatoren die een stimulerende bijdrage leveren c.q. een belangrijke impuls geven aan het culturele klimaat van Drenthe.

Voor de uitreiking van de Cultuurprijs Emmen was wel al een datum gevonden: zaterdag 2 januari 2021. Waar dat gaat gebeuren is nog niet bekend, net zomin wie is genomineerd. Wel is aangekondigd dat vanaf 8 december gestemd kan worden op personen of organisaties die volgens een jury op het culturele of artistieke vlak in of vanuit Emmen hun sporen hebben verdiend.

'Wat Emmen nodig heeft, zijn nieuwe verhalen'

Tijdens de vergadering van rederijkerskring Gewone Addertong ging het uiteraard ook over de documentaire Voorbij de zee. Sommige leden hadden eerst het interview met regisseur Anastasija Pirozenko in Dagblad van het Noorden gelezen en waren daarna speciaal voor de uitzending thuis gebleven. Aan anderen was het volledig voorbij gegaan dat afgelopen zondag op NPO3 een documentaire was vertoond waarin Emmen de hoofdrol speelde.

'Ik vond het apart', oordeelde de penningmeester die zich uit zuinigheid geen abonnementen op streamingdiensten wilde toestaan. 'Al kon ik het eerlijk gezegd niet allemaal even goed volgen. Waarom moest het in het Engels? En bestaat er nou een science fiction- roman van een sovjetschrijver waarin Emmen wordt genoemd? Ene Valentina B? In de Russische Bibliotheek kon ik niets over haar vinden.'

'Volgens mij heeft die regisseur dat verzonnen, die komt uit Litouwen', reageerde de secretaris. 'In het begin van documentaire werd verteld dat er een notitieboekje is gevonden. Zo'n vondst maakt het mogelijk om feitenvrij iets te vertellen. Slim bedacht. Een bijzondere vorm. Poëtisch ook wel.'

'Ik zag anders alleen maar dingen voorbijkomen die ik iedere keer in films over Emmen zie. Hunebedden. Bosrijke omgeving. De oude dierentuin. De Gebroken Cirkel. Jongeren die zich ongemakkelijk voelen. Zwerfkeien', viel de voorzitter in. 'En altijd maar weer dat uitgekauwde verhaal over  revolutionaire woonwijken in die zogenaamd open groene stad met een dorps gevoel. Een utopisch eiland werd Emmen dit keer genoemd. Geïnspireerd op socialistische waarden. En dan wordt Emmerhout bedoeld!'

'Dat waren citaten uit het notitieboekje van die sovjetschrijver', corrigeerde de secretaris. 'Je moet het niet letterlijk nemen. De documentaire is een experiment. Net als Emmen. Wacht, ik lees even voor: Voorbij de zee maakt deel uit van Teledoc Campus. Dit succesvolle project van CoBO, het Nederlands Filmfonds en het NPO-fonds biedt jonge regisseurs en producenten de kans ervaring op te doen met korte, filmische documentaires.'

'Die twee Servische dames, die waren nieuw voor mij.' Het was de voorzitter die dit zei.

'Ja, voor mij ook', sprak de penningmeester. 'Ik wist wel dat in de jaren zestig en zeventig arbeidsimmigranten naar Emmen zijn gehaald om in de textiel te werken, omdat onze vrouwtjes liever thuis bleven voor de kinderen. Maar ik wist niet dat die immigranten uit Servië kwamen. Ik dacht dat het allemaal Italianen waren. Servië heette volgens mij in die tijd Joegoslavië. Daar gingen wij graag heen met de caravan. Lekker goedkoop.'

'Ontroerende beelden', oordeelde de secretaris. 'Dat ze hier geld hoopten te verdienen om thuis een brug te repareren. En dat het daar er nooit van kwam. Dat ze niet meer terug konden. En toen die ene dat gedicht voorlas, kreeg ik het een beetje te kwaad: Een vogel met gebroken vleugels/ verdwaalde in de jungle van het leven/ ze vond zichzelf terug in de duisternis/ waar iedereen vervloekt is/ waar niemand van iemand houdt. Prachtig. Schreef Gezienus Omvlee maar zo mooi.'

'Ging dat van die duisternis over Emmen', vroeg de penningmeester.

'Wat ik leuk vond, waren die twee mannetjes. Was die ene niet Henk Jeurink?', opperde de voorzitter. 'Alles van vroeger leken ze te weten. Maar dan ook echt alles. En ondertussen verveelden ze zich stierlijk. Misschien omdat alles van vroeger inmiddels bekend is. Wat Emmen nodig heeft, zijn nieuwe verhalen. Niet dat eeuwige gespit in het veen en gezeur over het wonder van de jaren zestig en zeventig. Maar een fris geluid voor de toekomst. Dat vind ik ervan.'

'Mooi gezegd', sprak de secretaris. 'Zo zie je maar waar zo'n documentaire goed voor is. We mogen die mevrouw Pirozenko dankbaar zijn. Zullen we naar het volgende agendapunt?'

De voorzitter keek alsof iemand voor zijn beurt had gesproken.

Mayleaf opent Locked & Live vanuit Hoogeveen

Nieuw, vanuit Het Podium in Hoogeveen: Locked & Live. We hebben het hier over een initiatief waarbij muzikanten  voor een klein publiek concerten geven die via een livestream door de massa bekeken en beluisterd kunnen worden. Woensdag zijn de eerste optredens in een reeks.

Het spits wordt woensdag 25 november om 20.30 uur afgebeten door Mayleaf, vijf kwartier later gevolg door Money & The Man. In de dagen en weken daarna volgen optredens van Eefje de Visser, Jett Rebel, Someone, EUT, Tim Akkerman, Ten Times A Million, Paceshifters, Meis, Jimmy Diamond en Heidevolk.

Uit het persbericht: 'Opgezet door een aantal professionals uit de muziekindustrie, presenteert Locked & Live het beste uit het diverse Nederlandse muzieklandschap van dit moment. Met de verkoop van livestream tickets via een ‘pay as you like’ formule, worden de artiesten en crew financieel gesteund in deze moeilijke tijd.'

Die professionals zijn Kink Radio, Just Like Your Mom, Het Podium en Tornado Livestreams. Voor meer informatie klik hier.

Met het oog op de cadeaumaand

Uit: Sigmund dertigste sessie - Peter de Wit (uitgeverij De Harmonie)

Laot 't niet gaon regenen - Aosem

 

Het unzippen van The Rolling Stones

Dagblad van het Noorden is druk met The Rolling Stones Unzipped, de tentoonstelling in het Groninger Museum die vrijdag opent voor publiek. Ik ben niet zo van de Stones. Ze zijn mij te lawaaierig en te schreeuwerig, geloof ik. Desondanks mocht ik de expositie alvast bekijken en beschrijven, want ik ben wel van de tentoonstellingen. Dit alles voor een verhaal dat vrijdag een plaats krijgt in een cultuurbijlage vol Stones.

Hoeveel belooft het Kwartet Niek Hilkmann?

Een persbericht van platenlabel Excelsior Recordings. Of we er misschien op willen letten dat binnenkort het debuutalbum verschijnt van Kwartet Niek Hilkmann, Een Teken aan de Wand. Citaat: "Hierop wordt onder andere het sociale ongemak dat bij amusante situaties om de hoek komt kijken bezongen."

Eenmaal bekomen van de tangconstructie, valt het oog op het artwork van het album: een toiletgroep bij een aanlegplaats, windmolens bij een strandje, een beeld van de Afsluitduik. Wie het heeft bedacht en ontworpen, meldt het persbericht niet. Liefhebbers herkennen wellicht de terugkeer van de Nieuwe Lulligheid.

Kwartet Niek Hilkmann blijkt al drie Nederlandstalige singles te hebben uitgebracht. Bij twee daarvan, Turbo Polyp en Teken aan de wand, zit een videoclip. Naar het derde nummer, Gezelligheid, kan via Youtube geluisterd worden bij 'meerdere aanzichten van de Fontein Vroedmeesterpad en vissen, ontworpen door J. Augustin ter gelegenheid van de eerste fase van de reconstructie van de kern van Gulpen'.

In het persbericht wordt verwezen naar het essay We amuseren ons kapot van Neil Postman uit 1985: 'Dat amusement gelezen moet worden als een uitvlucht, een pseudo-context, voor de onbeduidendheid van onze niet samenhangende en verbaal ontoereikende globale cultuur. Hij legt de schuld hiervan bij de media, die de mens voortdurend onder onzinnige kennis bedelft, kennis die weinig meer met onze levens van doen heeft.'

Een teken aan de wand verschijnt 22 januari. Op 26 november wordt via deze link uitgebreid vooruitgeblikt op wat komen gaat. Voor een vijf jaar oud, maar mogelijk verhelderend introductie-interview met Niek Hilkman klik hier.